Sigmond JÚLIA
Monato 2007/01
Ok personoj laboris en la oficejo. Sep virinoj kaj unu viro. La ĉefo.
La virinoj pace kunlaboris. Nur la ĉefo estis malpacema. La virinoj ne amis lin. Lia vort-uzo estis tre aĉa. Konstante li blasfemis. Krome li fumis. La virinoj ne fumis, sed sufokiĝadis. Ĉiutage ili kverelis kun li, ke li fumu ekstere, ne en la oficejo. Sed vane.
Maria estis la plej kompatinda, ĉar ŝi ankaŭ hejme havis similan viron. Ŝia edzo terure kondutis kun ŝi. Ofte ŝi alvenis matene al la oficejo plorante kaj nur niaj konsoloj helpis ŝin, ke tamen ŝi laboru, ne nur ploru.
Gizela estis ĉiam ridetanta kaj ŝi estis feliĉa edzino. Ŝi ne komprenis kaj ne povis kredi, ke ne ĉiuj viroj estas ankaŭ bonaj edzoj, kiel ŝia edzo.
Estis du Magdalenoj. La pli aĝa estis tre maldika, silentema; diligente ŝi laboris, sed ŝi ne atentis la problemojn de aliaj. La pli juna estis feliĉa fianĉino; iom naive ŝi aŭskultis la diskutojn de la koleginoj.
Katarina estis tre malriĉa, sed fiera. Ŝi ne volis akcepti helpon de la aliaj. Por ŝi estis almozo, se iu donis al ŝi pomon aŭ iun ajn manĝaĵon. Kelkfoje ŝi senvorte malsatis.
Elizabeto havis grandan filon, kiun ŝi naskis kiel fraŭlino. Post kiam ŝi edziniĝis, ŝi naskis alian filon, sed la edzo ne volis akcepti la unuan infanon, do Elizabeto devis sekrete helpi sian unuenaskiton.
Poste aperis mi. La plej juna el ĉiuj. La virinoj estis tre amikemaj, helpemaj; tiel rapide mi alkutimiĝis al ili kaj al la laboro.
Sed mi tute ne povis akcepti la konduton de la ĉefo. Sekve mi petis lin, ke li ne fumu, ĉar ni ne povas elteni la fumon. Mi ne kverelis kun li; ĉiam tre bele, kun milda voĉo mi petis tiun favoron. Tiel mi atingis, ke preskaŭ neniam li ekfumis en la oficejo.
Poste mi komencis la batalon kontraŭ lia malbelega parolmaniero. Ege malfacile mi sukcesis. Fojfoje mi demandis lin, se lia patrino estus ĉi tie, ĉu ankaŭ tiam li parolus tiel aĉe? Li ofendiĝis, ke mi kuraĝas mencii lian patrinon, sed tamen iomete pli malofte li uzis malbelajn vortojn. Fakte mi sukcesis malsovaĝigi lin.
La 19an de novembro ni festis la nomtagon de Elizabeto. Ŝi alportis kukaĵojn, kaj eĉ la ĉefo partoprenis nian etan festeton en la duonhora paŭzo. Ni donacis al Elizabeto florojn, libron kaj inter niaj donacoj estis ankaŭ grandega citrono. Ni faris citronsukon, ĉar estis malpermesite trinki alkoholaĵon en la oficejo.
La citrono havis sep semojn. Ĝuste sep, kiom da virinoj laboris kune, en la sama ĉambro. „Ni semu ilin!” mi proponis.
Ni serĉis sep florpotojn kaj plenigis kun bona tero, poste ni semis la citronsemojn. Sur ĉiu poto estis skribita la nomo de la posedantino. Diligente ni akvumis ilin, ĝis aperis la etaj verdaj ĝermoj.
Kaj la plantoj komencis kreski. Sed ne simile! Post mallonga tempo tri citronplantoj ekvelkis. La restintaj kvar bele progresis en la kreskado ...
Intertempe la pli juna Magdalena edziniĝis kaj ne plu okupiĝis pri sia planto. Ĝi komplete velkis sen akvo kaj neniiĝis, kiel la aliaj tri. Jam vivis nur la plantetoj de Elizabeto kaj Maria, krom la mia, kiu estis la plej alta el ili!
Mia citronplanto pli kaj pli kreskis. Mi petis la lignaĵiston de la fabriko, ke li faru keston por ĝi, ĉar la radiko de la planto bezonis jam pli grandan lokon.
Iutage Maria denove plorante alvenis al la oficejo. Ŝia edzo ebrie hejmenvenis post noktomezo kaj ili kverelis ĝismatene. Eĉ minuton ili ne dormis. Ŝi ploregis kaj diris, ke ŝi ne plu povas elteni la konduton de sia edzo.
Mi komencis konsoli ŝin. Ĝuste antaŭ Paskofesto ni estis. Mi pensadis pri amo kaj pardono. Mi ne scias, kiel alvenis al mi la ideo, sed mi konsilis al ŝi, ke ekde nun ŝi tute ne kverelu kun li! Ŝi estu milda, kiel sanktulino! Konstante ŝi ridetu! Ŝi parolu mallaŭte! Kuiru bonajn manĝaĵojn, la plej ŝatatajn de li! Se li venos hejmen ebria, ŝi eĉ ne rimarku tion! Ridete ŝi donu al li manĝaĵon, karesu lian kapon! Minimume unu monaton ŝi kondutu tiel! Mi estas certa, ke li ŝanĝiĝos!
Kaj tiel okazis! Maria volis savi sian geedzecon kaj ŝi havis animan forton por fari ĉion eblan por ĝi. Alvenis Pasko kaj en ilia familio nova vivo komenciĝis. Venkis la amo kaj la pardono, kiuj regis ŝian animon. Naskiĝis miraklo. Nome, post unu jaro naskiĝis la dua infano kaj ili feliĉe kunvivis. Kaj ankaŭ ŝia citronplanto kreskis.
Elizabeto estis nekonsolebla. Mortis ŝia pli granda filo. La senpatra. Li malsaniĝis kaj malaperis. Ŝi vane serĉis lin. Li vojaĝis al iu vilaĝo, al la parencoj de Elizabeto. Nur antaŭ sia morto li volis sciigi sian patrinon. Malfeliĉa li vivis kaj mortis. Estis granda tragedio por Elizabeto la morto de la filo, ĉar ŝi sentis, ke ĝis la morto ŝi havos konsciencriproĉon. Strange, de unu tago al la alia, ŝia citronplanto senviviĝis.
Pasis kelkaj jaroj. Mi ŝanĝis mian laborlokon, sed la citronarbeton mi kunportis. Fine, mi forlasis la fabrikon kaj mi hejmen portis ĝin en mian loĝejon.
La ĝardenisto de la fabriko provis grefti ĝin, sed sensukcese. Dufoje mi vokis aliajn ĝardenistojn en mian hejmon, sed ankaŭ ili ne sukcesis produktigi mian citronarbon. Sed ĝi jam tiel kreskis, ke mi devis farigi novan keston por ĝi. Jam ĝi estis unu metron alta, kaj ĝia trunko estis kiel mia artiko, la folioj kiel homa manplato. Ĝi fakte plenkreskiĝis.
Mia citronarbo iĝis sepjara. Kaj kion ne sukcesis fari la ĝardenistoj, la naturo solvis. Aperis la unua floro! Ĝi estis belega kaj la odoro estis ĉiela! Mia feliĉo estis senlima! Post iom da tempo aperis la dua floro, kaj post mallonga tempo mi jam ne povis kalkuli ilin. Entute ĉirkaŭ 600 floroj aperis. La verda arbo iĝis blanka. Ĝi aspektis kiel grandega, belega, neĝblanka fianĉinbukedo!
Ĉirkaŭ 50-60 citronoj estis la rezulto de la kelkcent floroj. Finfine restis ses citronoj. La unua floro bezonis ĝuste unu jaron, por ke ni povu rikolti la unuan citronon. Ĝi estis grandega, en la apoteko mi iris por ekscii, ke ĝia pezo estas 300 gramoj! La sesa, nome la plej malgranda 250-grama estis. La aliaj falis, kiam ili atingis la grandecon de pizeto, aŭ avelo, aŭ nukso.
La gusto de la citronoj, kiuj maturiĝas sur arbo – ne kiel la verde rikoltitaj kaj vojaĝigitaj ŝipe – estas sensacia! Ili estas dolĉaj!
La unuan citronon mi dispecigis, kaj ĉiuj miaj familianoj ricevis el ĝi kaj ĝuis la guston de la dolĉa citrono de mia unua rikolto!
Pasis unu jaro, poste ankoraŭ unu, mi atendis senpacience, ke mia citronarbo denove ekfloru. Vane!
Mi kaj mia patro, ni skribis leteron al iu scienca gazeto, kun la demando, kion ni devus fari, ke la citronarbo denove ekfloru kaj iĝu fruktodona.
Alvenis la respondo! Verŝajne la citronarbo tro laciĝis pro tro multaj floroj; ĝi devas nun ripozi, sed se ĝi tiel „sovaĝe” komencis de si mem frukti, tio signifas, ke ĝi iĝis fruktodona arbo. Ni nur atendu pacience! Ni atendis.
Intertempe mia patro mortis.
Mia citronarbo iĝis pli granda, sed eĉ unu floro ne aperis.
Mi ŝanĝis mian loĝejon kaj ankaŭ la citronarbo ricevis pli grandan keston. Ja ĝi jam atingis du metrojn.
Mortis ankaŭ mia patrino.
Ni restis nur du: la citronarbo kaj mi.
La kvindekjara citronarbo malsaniĝis kaj ankaŭ ĝi mortis.
Ĝia kesto nun troviĝas sur mia balkono. Mi plantis rubusujon kaj mi atendas nun: ĉu iam mi manĝos rubusojn de sur mia planto?
Mian citronarbon mi ne povas forgesi. En mia animo ĝi vivas, kiel la aliaj gekaruloj, kiuj feliĉigis mian vivon kaj donis sencon al ĝi.
Albisturo KVINKE
Monato 2007/02
Unu el la plej respektataj loĝantoj de Bailenambeann estas Gobnait Malone. Je la 70a datreveno de ŝia naskiĝo, ŝiaj kuncivitanoj organizis por ŝi apartan akcepton, dum kiu kelkaj eminentuloj kaj multaj geamikoj omaĝis ŝin per longaj, sed sinceraj oratoraĵoj, en kiuj ili laŭdis ŝiajn abundajn servojn al la komunumo. Kompreneble, kiel ĉiam en tiaj okazoj, oni iom tro multe drinkis kaj manĝis. Gobnait mem estis kortuŝita, sed samtempe embarasata, ĉar tian regalon ŝi ne atendis nek deziris.
Gobnait estas emeritiĝinta flegistino. Multajn jarojn ŝi pasigis laborante en malsanulejoj en Irlando, Anglio kaj precipe en diversaj arabaj landoj. En tiuj tempoj, la postuloj de la islamaj leĝoj en Saŭda Arabio kaj en la ŝtatoj de la Persa Golfo estis eĉ pli rigoraj ol hodiaŭ. Kiel ĉiuj virinoj, Gobnait ne rajtis eliri el la hospitalo aŭ el la staba loĝkvartalo sen kovri per longa nigra vestaĵo sian tutan korpon, krom la okuloj, kaj sen akompano de iu membro de la vira sekso. Tiujn leĝojn ŝi senplende obeis. Ŝi sentis sin pli feliĉa en tiaj limigaj kondiĉoj ol iu vira kolego – giganta blonda, bluokula aŭstraliano, kiu timis viziti la urbon sen esti protekte eskortata de unu el la etaj flegistinoj aŭ doktorinoj kun kiu li deĵoris. En tiu epoko (espereble malkiel nun) junaj araboj havis neniun okazon, ekster siaj familioj, vidi aŭ renkonti junulinojn, do kompreneble suferis de konstanta seksa frustracio. Do, ĉiufoje kiam la aŭstraliano provis eliri sen ina akompano, li devis suferi pinĉadon, tuŝadon kaj similajn malagrablaĵojn per la manoj de sekse soifantaj viroj. Finfine, li rifuzis forlasi la malsanulejon sola. Kontraste, la virinaj stabanoj ne estis persekutataj, kondiĉe ke ili respektis la regulojn de la ŝaria leĝo.
Kvankam ŝi neniam edziniĝis, danke al sia profesia laboro kaj siaj spertoj en tiom da landoj kaj inter tiom da diversaj popoloj, Gobnait havas profundan konon de la trajtoj, kutimoj kaj ekscentraĵoj de la homaro. Plie, kvankam irlanda katolikino, ŝi estas tre malpruda kaj povas rakonti multajn iomete maldecajn anekdotojn. Tian malnaivan sintenon vid-al-vide al la homa socio ŝi lernis tre frue. Ŝia edukado pri la mondo komenciĝis, kiam ŝi estis nur sepjaraĝa knabineto kaj devis fari sian unuan konfesion. Fakte, en tiu tenera aĝo, ŝi havis neniun pekon por konfesi, sed ne volis ŝajni infaneca aŭ desaponti la pastron, kiu, kiel ŝi bone sciis, devis gajni sian panon ĉiutagan per religiaj servoj kaj sakramentoj. Cetere, ŝi deduktis el siaj katekismaj klasoj, ke sen pekoj ŝi ne povis ricevi absolvon, kaj sen absolvo ŝi ne povis forlasi la preĝejon kaj aĉeti sian kutiman sabatan glaciaĵon. Do ŝi decidis inventi gravan pekon. Ŝi konfesis al la sacerdoto, ke ŝi ŝtelis ŝilingon el la monujo de sia patrino. La pastro estis tre severa. Li postulis ke ŝi diru sep Saluton-Mariajn kaj redonu la monon al la panjo, repagante ĉiusemajne unu pencon el sia poŝmono, ĝis atingi la totalan sumon de unu ŝilingo. Kiam ŝi refoje faris konfesion, ŝi rakontis al la pastro, ke ŝi jam repagis el sia ŝparmona porketo la ŝilingon al sia patrino. Kompreneble, ĉar ŝia unua konfesio ne estis vera, ankaŭ la dua malveris.
Ŝi surpriziĝis kiam, dum la religia klaso en la lernejo, la instruisto parolis pri mensogado kaj klarigis, ke ĝi estas grava peko. Antaŭe Gobnait ne estis konscia pri tio, kvankam ŝi sciis, ke la gepatroj preferas, ke oni ĉiam diru la veron. Sekve, je ŝia tria fojo en la konfesiejo Gubnait devis konfesi, ke nek la ŝtelado, nek la repago iam okazis. La pastro montris sin ŝokita. Mia infano, mensogi estis granda peko. Kiel pentofarado diru dek Saluton-Mariajn kaj dek Patro-niajn.
En tiu momento, Gubnait unuafoje konstatis, ke la homoj estas ne nur maljustaj, sed ankaŭ mallogikaj, konfuzitaj kaj absurdaj. Laŭ ili, ne konfesi estas peko, sed konfesi ankaŭ estas peko. Ŝia konkludo: la plenkreskuloj estas senspritaj idiotoj. Plie, la plimulto da ili estas tute senhumuraj. En la lernejo, la monaĥinoj, kiuj tie instruis, konstante avertis siajn malgrandajn lernejaninojn kontraŭ la teruraj seksaj tentoj kaj danĝeroj, kiujn ili alfrontos en la vivo. Precipe la knaboj kaj viroj prezentas okazojn por gravegaj pekoj, kaj estas nepre evitendaj. Tiuj faktoj sugestis al la sepjaraĝa Gobnait pli interesajn pekojn por konfesi. Do iutage, ŝi konfesis al sia konfesprenanto, ke dum la meso ŝi rigardadis la nukojn de la knaboj sidantaj sur la benko antaŭ ŝi, admirante la linion de ilia hararo. La pastro supozis, ke tio estas atestaĵo de la unua ekapero en la vivo de la infano de unu el la plej gravaj tentoj, nome la seksa. Li faris longan disertacion pri la diversaj formoj, kiujn la seksaj pekoj povas alpreni: volupto, masturbo, malĉasto, adulto, ktp. Kompreneble, la vero estas tio, ke Gobnait, al kiu mankis ankoraŭ sufiĉe da jaroj por atingi la statuson de adoleskulo, tute ne interesiĝis pri la knaboj, kiujn, kiel ĉiu normala etulino de ŝia aĝo, ŝi fervore malamis kaj malestimis. Ties nukoj kaj hararo malpli allogis ŝin ol la vermoj kaj limakoj en la ĝardeno. Do, refoje, ŝia konfeso estis malsincera kaj malvera. Pro tiu pruvo, ke la plenkreskuloj estas hipokritaj kaj malinteligentaj (kaj pro diversaj aliaj motivoj), en postaj jaroj Gobnait estas tre kontenta, ke ŝi ne edziniĝis.
Verdire unufoje, kiam ŝi estis juna virino, ŝi amikiĝis dumtempe kun junulo, sed nur ĉar li posedis motorciklon, kaj ĉiu juna virino scias, ke rajdi sur motorciklo estas multe pli ekscita ol amoro. Geedziĝo estas alia afero, precipe kiam ĝi implicas, ke la edzino devas dum la tuta vivo toleri la kompanion kaj stultecon de ununura viro. Ŝi scias, ke la virinoj ofte faras kaj diras stultaĵojn, sed al la plimulto de la viroj tute mankas saĝeco kaj prudento. Ŝi ĝojas, ke ŝi neniam sentis emon kundividi sian vivon kun ano de tiuj nekonsekvenca kaj libida sekso. Sen edzo, ŝia mono apartenas sole al ŝi; ŝi estas libera; ŝi povas vojaĝi kiom kaj kien ŝi volas, fari ĉion kio venas al ŝi en la kapon; kaj fajfi pri la opinioj de aliuloj. Kiel flegistino, Gobnait neniam gajnis grandan salajron, krom dum mallonga tempo kiam ŝi laboris en Saŭda Arabio, sed ŝi sufiĉe multon ŝparis dum la vivo por povi ĝui senzorgan emeritiĝon. Pri malsano kaj medicino Gobnait kredas, ke ŝi ofte scias pli ol la kuracistoj en Bailenambeann. Kvankam maljuna, ŝi malofte malsaniĝas. En ĉi tiu momento ŝi partoprenas kurson pri ekologia teologio, ne pro pia motivo, sed ĉar ŝi trovas la dogmatikan parton de la studo kaj la bizarajn kunstudentojn ege humuraj. Ŝi estas malgranda virino, loĝas en malgranda domo, kondukas malgrandan aŭtomobilon, kaj havas kiel kunulinon etan kaj sufiĉe maljunan hundinon, kiu nomiĝas Fifi. Sume, ŝi estas kompleta persono. Do, se oni bezonas konsilon pri la sano, humuran senpezigon, aŭ bonan kompanion, pli bone estas pasigi du-tri horojn kun ŝi ol malŝpari la tempon kune kun puce ornamitaj ventkapaj junaj ĉarmuloj.
Monato 2007/03
Oni telefonis al Kristina, ke hispana familio deziras adopti knabon kaj petis ŝin aranĝi la jurajn formalaĵojn. Tio ne estis nova por Kristina. Kiel advokatino ŝi plurfoje aranĝis similajn adoptojn. La hispana familio foje jam estis en Bulgario kaj elektis la knabon.
Kiam Kristina venis en la orfejon en urbo Pleven, ŝi tre miris. Ivano – la knabo estis sepjara, frekventis lernejon kaj ne similis al cigano, kiel la pluraj infanoj en la orfejo. Li estis malalta kun grandaj kapreolaj okuloj kaj palpebroj kiel cejanoj. Li rigardis Kristinan malamike kiel kolerigita hundeto. La gepatroj forlasis Ivanon kiam li estis bebo kaj ĝis nun neniu deziris adopti lin, eble pro lia balbuto, aŭ eble oni konsideris lin cigano.
Post du semajnoj la hispana familio devis veni por Ivano.
– Mi ne deziras en His-pa-nion – balbutis Ivano, kaj tio estis la unua frazo, kiun Kristina aŭdis de li.
– Kial? – ŝi demandis. – Vi havos panjon, paĉjon, vi loĝos en bela lando, vi ellernos hispanan lingvon.
– Mi ne de-zi-ras loĝi en His-pa-nio – sulkigis frunton Ivano kaj alrigardis ŝin kolere sub la kuntiritaj brovoj.
Kristina petis la direktoron de la orfejo, ke li permesu al ŝi preni Ivanon dum kelkaj tagoj ĝis la alveno de la hispana familio. Eble tiel li alkutimiĝos al la hejmaj cirkonstancoj. Tio ne estis kutima, sed la direktoro permesis al Kristina.
Ŝi prenis Ivanon en sian aŭton kaj veturigis lin al sia loĝejo en Sofio. Dek jarojn Kristina loĝis sola. Dum mallonga tempo ŝi estis edziniĝinta, sed kun Ljudmil ŝi ne povis kunvivi. Ili ne havis infanon kaj la familio disfalis. Ankaŭ poste Kristina ne havis ŝancon kun la viroj. Ŝi ne plaĉis al tiuj, kiuj plaĉis al ŝi kaj inverse. Finfine ŝi plu ne pensis pri edziniĝo.
Kristina aĉetis por Ivano piĵamon, pantoflojn, dentbroson. Al li ŝi disponigis la dormoĉambron kaj ŝi okupis la kanapon en la gastoĉambro. Matene, kiam Kristina eniris en la dormoĉambron, ŝi trovis Ivanon dormanta sur la planko. Li demetis de la lito la kusenon, la littukon kaj ekkuŝis sur la tapiŝo. Kristina diris nenion.
Ili matenmanĝis kaj ekiris al la zoologia ĝardeno. Kiam Kristina kaj Ivano eliris el la domo, du najbarinoj mire kaj scivoleme alrigardis ilin. Verŝajne ili ne kredis al siaj okuloj, ke ili vidas Kristinan kun infano. Interese kion ili supozis, sed eble post semajno ili demandos ŝin interalie kiu estis la infano kun ŝi.
Dum la vojo al la zoologia ĝardeno Ivano silentis kaj rigardis Kristinan malamike kaj suspekteme. Tio ŝin amuzis. Ĝis nun Kristina ne okupiĝis pri infano. Ŝi ankoraŭ ne povis kompreni kiel ŝi decidis preni Ivanon por kelkaj tagoj. Kristina ne havis fraton, nek fratinon. Ŝiaj gepatroj, jam maljunaj, ambaŭ juristoj, loĝis malproksime, en Kotelo, la naska urbo de Kristina.
Kristina tre amuziĝis. Ivano vagis de kaĝo al kaĝo kiel liberigita besteto, liaj lipoj moviĝis, sed ne aŭdiĝis sono. Li kelkfoje turnis sin al ŝi, serĉis ŝian manon kaj demandis ŝin:
– Kial la bes-toj estas ŝlositaj?
Kristina ne povis tuj respondi kaj nur diris:
– Ĉar tio estas zoologia ĝardeno.
Ŝia respondo sonis iom stulte, sed nenion alian ŝi povis elpensi, tamen ŝi promesis al si mem, ke venontfoje, kiam Ivano demandos ion, ŝi pli logike kaj pli saĝe respondos al li.
– Ni same estis ŝlositaj tie – diris Ivano.
„Tie” signifis la orfejon. Kristina silentis. Ŝi ne sciis kion diri.
Post la zoologia ĝardeno ili iris en restoracion por tagmanĝi. Eble Ivano estis tre malsata, ĉar li tuj formanĝis du farĉbuletojn.
– Ĉu vi ion deziras ankoraŭ? – demandis Kristina.
Li neis kape kaj ŝi rimarkis, ke la glacio en liaj kapreolaj okuloj komencis degeli.
Vespere ili eksidis antaŭ la televidilo. Kristina bedaŭris, ke ŝi ne havas videoaparaton por projekcii al li ian infanan bildfilmon. Ŝi malofte televidis. Kutime ŝi malfrue vespere revenis hejmen kaj preferis tuj enlitiĝi kaj forgesi ĉion, kio okazis dum la tago.
La okuloj de Ivano komencis fermiĝi kaj lia kapo ŝanceliĝis kiel peza tritika spiko. Li apogis sian kapon al ŝia ŝultro kaj Kristina aŭdis lian malpezan ritman spiron. Lia eta kapo varmigis ŝian ŝultron. Atente Kristina ekstaris, ĉirkaŭbrakis lin kaj portis lin en la dormoĉambron. Ŝi paŝis ege lante por ne stumbli. Unuan fojon en la vivo ŝi manportis infanon. Ivano dormis premante sin al ŝia brusto. Liaj malmolaj kiel pinaj pikiloj haroj odoris je mento kaj falĉita herbo pro la sapŝaŭmo, per kiu ŝi banis lin matene. Tio narkotis ŝin, ŝia koro kuntiriĝis kaj ŝiaj piedoj iĝis molaj, kvazaŭ ili estus el kaŭĉuko. Neniam ŝi supozis, ke iu dormanta knabo povus tiel emocii ŝin. Malrapide Kristina eniris la ĉambron. Atente ŝi metis lin en la liton kaj kovris lin per la dormokovrilo. Kelkajn sekundojn ŝi staris super li, rigardante lian belan infanan vizaĝon. Liaj nigraj bukloj falis sur la frunton kiel hirunda flugilo. Li ne vekiĝis, sed en la dormo li kvazaŭ ridetis kaj tiu ĉi lia rideto estis kiel sunradio en malluma ĉambro.
Dum la tuta nokto Kristina ne ekdormis. Ŝi plurfoje staris, trinkis akvon kaj atente malfermis la pordon por vidi, ĉu Ivano dormas. Li dormis tiel, kiel ŝi metis lin en la lito. Ŝi rigardis lin, poste fermis la pordon, apogis la dorson al la muro, kvazaŭ ŝi ankoraŭ sentus la mentan kaj herban aromojn de lia hararo.
Nesenteble Kristina ekdormis ĉe mateniĝo. Subite ŝi vekiĝis, saltis de la lito kaj kuris al la dormoĉambro. Ŝi supozis, ke Ivano ne estas tie. Rapide ŝi malfermis la pordon kaj kurante eniris la ĉambron, ŝi apenaŭ ne stumblis. La lito estis malplena, sed Ivano staris ĉe la fenestro kaj rigardis eksteren. La fruaj sunradioj lumigis lian vizaĝon kaj liaj okuloj nun brilis kiel lavendo. Kristina haltis ĉe la pordo konfuzita. Ŝi ne sciis kion diri. Eĉ ŝi forgesis diri „Bonan matenon”. Ivano eble estis delonge vekita, sed li restis en la ĉambro silente por ne veki ŝin.
Kristina preparis la matenmanĝon kaj ambaŭ sidis por matenmanĝi. Ili ne konversaciis, sed Kristina sentis, ke Ivano atente observas ŝin. Li ŝmiris la panpecon per butero ĝuste kiel ŝi kaj atente li prenis per la forko la olivojn. Ŝi deziris demandi lin kiel li dormis aŭ kion li sonĝis, sed ŝi ne kuraĝis. Li estis infano kaj eble li ne memoris siajn sonĝojn. Kaj ŝi, kion ŝi sonĝis? Ian arbaron. Ŝi vagis tra ĝi. Ŝi jam ne memoris, ĉu ŝi eliris el la arbaro aŭ restis en ĝi inter la arboj kaj arbustoj. Stranga sonĝo. Ŝi malofte sonĝis. Turmentis ŝin tio, ke ŝi ne scias kiel konversacii kun infano. Pri kio Ivano meditas? Ŝi tre scivolis ekscii kion li deziras, kiel li deziras iri hodiaŭ ... Ivano daŭre observis ŝin suspekteme kaj timeme kiel leporo, metita sur la tapiŝo en la centro de la ĉambro.
Post la matenmanĝo Kristina devis iom labori. Ili sidis unu apud la alia antaŭ la komputilo. Ŝi klarigis al Ivano, ke ŝi havas laboron kaj morgaŭ ŝi montros al li kiel funkcias la komputilo. Por li ŝi aĉetos komputilludojn kaj klarigos al li kiel ludi per la komputilo.
– Nun mi devas labori – ŝi diris.
– Ki-on vi laboras? – mire li ŝin alrigardis.
Kiel klarigi, ke ŝi estas advokatino? Li ne komprenus ŝin.
– Mi legas kaj skribas – diris Kristina. – Poste mi renkontiĝas kun onkloj kaj onklinoj kaj mi donas al ili tion, kion mi skribis.
– Ĉu tiujn ĉi librojn vi legas? – kaj li montris la leĝvolumojn, kiuj amasiĝis sur la skribotablo.
– Jes.
– Ili estas grande-gaj.
Ivano alrigardis ŝin suspekteme, sed nenion li plu demandis. Kristina komencis labori kaj li senmova sidis apud ŝi, eble pli ol duonhoro. Ŝi demandis lin, ĉu li ne deziras spekti televidon, sed li respondis, ke li deziras rigardi ŝin kiel ŝi laboras. Por Kristina estis agrable, ke li sidas ĉe ŝi.
Posttagmeze ili iris en dolĉaĵejon por manĝi torton. Kiam ili revenis la telefono eksonoris. Oni telefonis el la orfejo. La konversacio estis mallonga. Oni informis Kristinan, ke la hispana familio rezignis adopti Ivanon.
Kristina remetis la telefonaŭskultilon. Ivano proksimiĝis al ŝi. El la telefona konversacio li komprenis, ke temas pri li.
– Mi ne deziras iri en His-pa-nion – li flustris kaj ĉirkaŭbrakis ŝin.
– Vi restos ĉe mi – ŝi diris.
Li alrigardis ŝin per larĝe malfermitaj okuloj.
– Jes, – ripetis Kristina – vi restos ĉe mi. Por ĉiam!
Dum tiuj ĉi du aŭ tri sekundoj ŝi decidis adopti lin.
Dmitrij CIBULEVSKIJ
Monato 2007/05
Eble mi bonŝancis: la buso estis preskaŭ plena, sed loko apud mi liberis. Se konsideri, ke en la vojo mi devos pasigi pli ol 9 horojn (plejparte nokte), tio donis al mi ian avantaĝon. Mi povis simple ripozi dum la tuta vojo duonkuŝante, ne aŭskultante la kutime tedajn najbarojn, kiuj dum similaj longdistancaj vojaĝoj ŝatas rakontadi iajn siajn eventojn, okazintaĵojn aŭ simple babili.
La komencaj kilometroj de la vojo, kiam la buso veturis tra la urbaj stratoj, estis ne interesaj, des pli, ke la buso veturis tra la urbo ege malrapide. Kvankam la urbo ne estis malgranda, ĝiaj stratoj estis relative mallarĝaj kaj ne povis tralasi amason da urbtrafikaj malmodernaj aŭtobusoj Ikarus, produktitaj en Hungario, aŭ tiuj de la bus-uzino el Lviv Laz; same malnovaj tramoj, produktitaj en la fama ĉeĥa uzino Škoda. Kaj tiuj kaj la aliaj jam delonge atendis sian emeritecon, ĉiuj eblaj iliaj resursoj estis jam delonge foruzitaj. Malhelpis al libera veturado de nia buso ankaŭ amaso da modernaj aŭtomobiloj, plejparte venigitaj el eksterlando.
Mi enbusiĝis kaj komencis rememoradi la lastan periodon de mia vivo. Oni diras, ke la unuan parton de la vojo homo kutime pensas pri la lasita hejmo kaj hejmanoj, sed la duan jam pri tio, kio al li devos okazi en la nova loko, kien li veturas. Eble oni pravas.
Mi sidis apud fenestro kaj dume senpense, aŭ preskaŭ senpense, rigardis tra ĝi. Jen ni traveturis la centran placon, kien unuperiode mi ŝatis venadi por simple spiri la etoson de malnova urboparto, denove kaj denove rigardi malnovajn konstruaĵojn. Laŭonidire en diversaj landoj la centra placo de ĉefurbo estas la plej vidinda loko kaj kutime tre ĉarma. Mi estis en kelkaj eŭropaj ĉefurboj kaj havas eblecon kompari. Vere ankaŭ nia ĉefplaco estas vidinda: la domo de la urbestro, bele farbita kaj ĉarme lumigita vespere, palaco de la Justico, multnombraj privataj butikoj, vendantaj kaj diversspecajn bierojn kaj manĝetaĵojn kaj memoraĵojn, sen kiuj ne ekzistas ajna urbo, ajna ŝtato.
Nia urbo etendiĝis laŭlonge de loka rivero. La nuna urbestro estas nemalbona mastro, vere zorganta pri la urbo; pro tio ĝi poiomete komencis aspekti pli kaj pli bone: la vojoj estis jam relative bone asfaltitaj sen la senĉesaj kavoj kaj malglataĵoj ordinare kutimaj en nia lando, apud loĝdomoj aperis lokoj por ripozo, benkoj, kie povis sidi kaj emeritoj, atendantaj siajn nepojn, kaj mezaĝuloj, legantaj freŝajn periodaĵojn. Obliĝis ankaŭ florejoj, kies multkoloreco ĝojigis la okulojn.
Mi ege ŝatas mian urbon. Mi ĉi tie naskiĝis, mi loĝas ĉi tie la tutan ne tiom longan vivon, kaj mi ne estas indiferenta al ĝi.
Jen antaŭ la elurbiĝo la buso preterveturas stadionon, situantan ĉe la urborando. Siatempe en juneco mi ŝatis ĝin vizitadi por iom kuradi, ne por sportaj atingoj kaj rekordoj, sed simple por iom fortigi la korpon. Ankaŭ ĉi tie mi kun grupo de miaj amikoj ofte ludis pilkon, preferante ne kutime piedpilkan ludon, sed volejbalon.
Mi kaptis mian penson pri juneco. Mi ja estas ne tiom aĝa, nur preskaŭ 30-jara. Sed mi pensas pri mi jam kiel pri ne tre juna persono. Jes-jes, pasos ankoraŭ du monatoj, kaj mi iĝos jam tridekjara. Multon mi sukcesis atingi. Kaj la instituton mi sukcesis bone finstudi, kaj defendis doktoran disertacion. Mi havas bonan kaj interesan laboron, pro kiu oni pagas al mi taŭgan salajron.
Sed ĝis nun mi estas fraŭlo. Mi neniam havis tempon por konatiĝi kun iu virino kaj edziĝi. La tutan tempon mi dediĉadis al lernado, al esploraj laboroj. Kaj entute laŭnature mia karaktero estas ne tiom distriĝema. Eble ankaŭ pro tio mi ne povis ĝis nun edziĝi.
Kaj jen ni preterveturas lokon, kiu situas tute proksime al la urbo, sed estas certe jam iom ekster ĝi. Ĉi tie komenciĝas la vastaj kampoj de nia regiono. Kaj ĝuste ĉi tie mi siatempe perdis mian virgecon. Iam mi promenadis ĉi tie, strebante atingi proksime troviĝantan akvujon kun pura akvo. Kaj tie mi sukcesis trovi aventuron.
La tiujara aŭtuno estis kolorriĉa. Kaj la vetero konstante ĉarmis. Mi ĉiam ŝatis rigardi naturajn kolorojn kaj promenadis ofte tra apudurbaj lokoj simple por spiri freŝan negasigitan de la aŭtoj aeron, rigardi belajn vidaĵojn kaj certe uzi la eblecon naĝi en pura akvo de la apudurba akvujo.
Ŝi estis proksimume samaĝa kiel mi, pli poste evidentiĝis, ke same virga. Ni renkontiĝis ĉe la akvujo. Kvazaŭ ne atentante la najbaron, ni komence nur kaŝrigardis unu al la alia. Mia denaska modesteco ne permesis al mi la unua komenci ian flirtecon, eĉ ian parolon. Estas ĝuste ŝi, kiu faris la unuajn tiurilatajn paŝojn. Mi jam ne memoras, pri kio estis tiuj demandoj aŭ kiel komenciĝis tiu nia unua interparolo. Ŝajnas, ke ankaŭ ŝi tute ne atendis de si tiun kuraĝecon ekparoli al mi. Eble unue ni parolis pri vetero, ordinare nenion signifanta babilado; poste, se mi ne eraras, ni iom tuŝis politikajn eventojn, parolis pri literaturo, muziko. Kaj jam poste estis stako el fojno. Mi notis ŝian telefonnumeron ie sur papereto, sed la sorto ankoraŭ ne favoris min (aŭ eble male?), kaj tiu papereto ie perdiĝis. Do, tiu nia unua tute hazarda renkontiĝo restis sola, malgraŭ miaj provoj ie ŝin trovi.
Oni diras, ke ĉiu virino memoras sian unuan viron. Sed la samo estas, verŝajne, ankaŭ pri la viroj. Almenaŭ mi la mian memoras tre bone.
Tiu por mi memoriga loko restis ie malantaŭe. Komenciĝis apudurbaj vilaĝoj, tuta serio da senĉesaj unutipaj vilaĝoj, same bone konataj de mi, ĉar ankaŭ ĉi tie mi sufiĉe ofte estis pro oficaj bezonoj.
Do, mi daŭre restas fraŭlo, malgraŭ jam sufiĉa aĝo. Kie fakte mi povas konatiĝi kun virino? Por multaj el la viroj tio ne estas problemo: ili vizitas kafejojn, dancplacetojn, kinejojn. Sed por mi ... Mi ĉion ĉi ne ŝatas. Mi ne scias, pro kio, sed mi opinias, ke viziti tiujn lokojn signifas (almenaŭ por mi) simple perdi tempon, kaj danci mi ne ŝatas, eble pro tio, ke mi ne scipovas bone danci, sed simple skui la korpon, kiel tion faras la nuntempa junularo: por mi tio estas ne interesa. En kafejoj oni kutime preparas aĉan kafon, plezuron ĝin trinki ne eblas ricevi. Mi hejme preparas por mi kafon multe pli bongustan. Mi havas bonajn konatojn kaj amikojn en Armenio, kie fakte tre majstre oni kuiras vere bongustan kafon, kaj tiuj amikoj iom ankaŭ min instruis pri tiu ne tiom simpla proceduro. Nu, kaj pri kinejoj eĉ eblas ne paroli. Nuntempe, kiam preskaŭ ĉiu jam havas hejme videomagnetofonon, ne necesas viziti kinejojn: ĉion eblas rigardi hejme.
Do, kion eblas fari nun al unuopuloj similaj al mi? En la oficejo ĉe ni ĉiuj virinoj jam delonge estas edziniĝintaj. Hazardaj konatiĝoj surstrate aŭ en kafejoj, tion mi persone ial preferas eviti. Ĉu restas nur konatiĝi pere de lastatempe multnombre aperintaj anoncĵurnaloj? Sed ankaŭ tie plurfoje aperas sufiĉe strangaj anoncoj, similaj al la sekvanta: „Juna virino, kiu konservative rilatas al seksumado, konatiĝus kun samorientita viro, aŭ pli bone kun du aŭ tri samtempe”. Certe tiu anonco plej verŝajne aperis ŝerce. Eĉ mi supozas, ke la telefonnumero estis notita absolute ne ĝusta, falsa. Sed se rigardi aliajn anoncojn, preskaŭ ĉiuj similas unu la alian: „Ĉarma blondulino kun sia 6-jara filo esperas renkonti 25 - 30-jaran viron, kiu povos esti bona mastro en la hejmo kaj patro por la infano”... „50-jara vidvino, kies infanoj estas jam memstaraj, emas trovi proksimume samaĝan viron por kune mastrumi”... „Kie vi estas – zorgema 25-35-jara viro, ŝatanta aventurojn, vojaĝojn?”
Pasis iom da tempo, kaj nia buso haltis en negranda urbo ĉelime kun nia provinco. Por iom gimnastiki mi eliris. Eĉ kvinminutan paŭzon mi preferas uzi por iomete laborigi la korpon.
Elirante, mi kaptis, eĉ iel eksentis ian kaŝrigardon, ĵetitan al mi de antaŭaj sidlokoj de la buso. Komence mi ĝin ne atentis. Simple io atentigis min. Starante flanke de fumantoj (mi neniel povas kompreni tian kategorion de homoj: ajnan minuton ili emas uzi por enspiri cigaredan fumon, ĉu vere tio alportas ian ĝuon?), mi indiferente rigardis ĉirkaŭen, ankaŭ al pasaĝeroj de nia buso. Kaj mi komprenis, ke inter tiuj estas iu de mi konata. Pli ĝuste, unu el la virinaj vizaĝoj al mi ion memorigis, ion malnovan, delonge forgesitan.
Mi provis fosi en mia memoro, kie mi povis vidi tiun vizaĝon, tiun virinon. Eble tio estis jam antaŭ multaj jaroj – la kapo ne volis al mi helpi. Ĉu io ligita kun mia lernado? Ne! Samlernantojn mi memoras sufiĉe bone. Ĉu kun la oficaj aferoj? Des pli ne. Pri laboro mi estas freneza fanatikulo kaj forgesi iun, kun kiu mi kontaktiĝis iam ajn pro la oficaj aferoj, mi certe ne povis. Sed kie mi tamen ŝin kontaktis?
Najbara triopo da fumantoj iom malhelpis min: ili tro brue interparolis, rakontante unu al aliaj laŭ sia opinio „freŝajn” anekdotojn1 kaj tro laŭte ridaĉis. Ŝajnas, ke ankaŭ aliajn ili malhelpis, sed neniu al ili ion diris. Mi iom flanken moviĝis kaj hazarde troviĝis tuj apud iu virino, kiu estis samvojaĝanto de la unuaj vicoj de nia buso.
„Tiu venteto estas ege agrabla”, mi ekaŭdis ŝiajn vortojn. La voĉo estis agrabla, belsona, trankviliga. Mi rigardis ŝin. Jes, tio estis ĝuste tiu virino, pri kiu mi opiniis, ke ŝia vizaĝo estas iom konata de mi. Multe pli konata de mi estis ŝia voĉo. Kie kaj kiam mi povis kun ŝi kontaktiĝi?
Ĝi estas ne nur agrabla, sed eĉ karesema, mi subtenis tiun ekparolon. Jes la voĉo estis ege konata de mi, same kiel la vizaĝo. Sen tiu ĉi venteto ege senteblus ŝvitiga varmego. Eĉ nun, vespere.
Ni eksilentis. Ankoraŭ pri kio eblas paroli? La ordinaraj priveteraj frazoj. Ĉu sekvus la parolo pri kulturaj aŭ politikaj demandoj? Mia cerbo laboris provante rememori, kie mi ŝin vidis kaj aŭdis. Ja ne estis duboj pri tio, ke tio ĉi iam okazis.
– Nu sufiĉas, Ĵenja. Vi kvazaŭ ne rekonas min.
Kaj ĉi-momente mi ĉion rememoris. Jes, estas ŝia voĉo, kiu helpis min, kiun ne eblis ne rekoni. Ĝi sonis kvazaŭ najtingala kanto. Kiel mi povis ŝin forgesi? ...
Tio okazis dum unu el miaj ripozperiodoj, proksimume antaŭ kvin jaroj. Mi estis ripozanta post serioza operacio, ŝajne la unuan fojon uzante servojn de ripozdomo, kion mi fakte tute ne ŝatas, ĉiam preferante aktivan ripozon, ĉu vojaĝante ien, ĉu ripozante ie proksime al rivero, en ordinara tendo, kaj okupiĝanta pri fiŝkaptado aŭ kolektado de fungoj kaj beroj. Se mi ne eraras, tio estis la unua fojo, kiam mi absolute ne pensis pri mia laboro, pri eksperimentoj, pri flankenmetita nefinverkita artikolo pri lastaj niaj atingoj. Tutajn tagojn mi sidis ie surbenke kaj legis iajn romanojn, kriminalajn, fantastajn. Vespere mi ŝatis venadi al dancplaceto por simple rigardi la dancantojn, inter kiuj fakte ne estis bonaj dancistoj. Kaj ĝuste dum tiuj vesperoj mi rimarkis ŝin. De la ceteraj ŝi diferenciĝis ĝuste per sia dancmaniero eleganta, alloga por rigardi.
Kiel ŝi nomiĝas? Nun por mi tio estis problemo. Nadeĵda? Ne. Maria? Ankaŭ ne tiun nomon ŝi havis. Sed mi ja devas nepre rememori ŝian nomon por iel turni min al ŝi. Ho, jes. Svetlana. Ĝuste Svetlana. Ŝajnas, ke mi karese tiam nomis ŝin Svetik. Kiel mi povis ĉion ĉi forgesi?
Certe mi ne kuraĝis la unua ekkontakti ŝin. La eventoj tiam evoluis laŭ ŝia ordo: foje dum mia ripoz-legado de libro surbenke ŝi aliris kaj eksidis apude, kompreneble petante permeson. Poste kiel kutime komenciĝis nenion signifanta babilado. Tiam ni konatiĝis. Kaj jam ne la legado logis min. Mi jam konstante pensis pri nia plua renkontiĝo kaj interparolo. Ŝi evidentiĝis sufiĉe edukita persono. Ŝia profesio estis pedagogo (en estonteco, ĉar tiutempe ŝi ankoraŭ studentis), edukanto de la plej junaj lernejanoj. Hejme ŝi havis nur patrinon, aliajn parencojn ŝi ne havis. Jen fakte ĉion, kion mi sukcesis ekscii pri ŝi, krom la nomo.
Tiu nia ĉiutaga babilado poiomete ekaliaspektis kaj transformiĝis je pli proksimaj rilatoj. Jes-jes, eblas esprimi tre proksimajn rilatojn. Subite ŝi malaperis el la ripozdomo, tute ne atendite por mi, ne dirinte eĉ adiaŭan vorteton. Eble io al ŝi okazis. Domaĝe, ke mi ĝis tiu momento ne eksciis, kie ŝi loĝas, kaj certe ne povis ŝin trovi.
Kaj jen tiu hazarda renkontiĝo en la buso.
Kompreneble, post tiu halto en la buso ni sidis jam apude fine de la maŝino. Kaj ĉi tie ni daŭrigis nian interparolon.
– Mi scias, ke ĉe vi ĉio bonordas. Kaj bona laboro, kaj defendita disertacio ...
– Ĉu vi interesiĝis pri mia sorto? Sed kiel? Kial? Kaj mi: Mi ja nenion scias pri via nuna stato. Ĉu edzo, infanoj?
– Mi ne scias, kiel al vi klarigi. Jes, mi iom interesiĝis pri via vivo, pri via sorto. Kaj mi ĝojis pro ĉiuj viaj atingoj. La edzo ... Ne, edzon mi ne havas. Pri tio mi eble iam al vi rakontos. Sed la infano ... mi havas ĉarman 4-jaran knabinon Irina (la nomo estis elektita memore al mia patrino). Se vi ŝin vidus (kaj mi tion vere volus), ankaŭ al vi ŝi plaĉus.
„Kvarjara?” mi komencis cerbumi. Kaj ni renkontiĝis antaŭ kvin jaroj. Ĉu eble? ...
Tiuj pensoj plu min turmentis. Mi jam povis pensi pri nenio alia. Jes, tiam kun ŝi estis interese kaj iel trankvile, ia trankvila sento ie interne de la animo. Kun nemultaj virinoj mi sentis min same trankvila. Eble sufiĉas serĉi ankoraŭ iun alian. Nur ŝi estu libera, senedza!
– Pri kio vi pensas? mi ekaŭdis ŝin. – Vi tute min ne aŭskultas.
– Pardonu, nu, certe pri vi, vi ja estas apude.
– Kaj se mi estus fore? ...
– Nu, mi ne scias, ni ne vidis unu la alian kvin jarojn ...
– Certe mi kulpas, ke tiam mi neatendite por vi lasis la ripozdomon. Hejmaj malfacilaĵoj. Mi eĉ ne sukcesis adiaŭi. Pardonu.
– Kaj mi pensis, ke estas ĝuste mi, kiu kulpas.
– Neni-okaze. Kun vi mi sentis min bone, iel trankvile. Kvankam tiam mi vin fakte tute ne konis.
Ĉu eble jam finiĝis miaj serĉoj? Kaj la persona vivo iel normaliĝos?
La estonteco montros! ...
Eizo OTSUKA
Monato 2007/10
Teruraj kaj sovaĝaj fariĝas homoj en ekstremo. Ŝoka estas la rakonto de la kontrolisto de la japanaj militkaptitoj.
„Kial ni ne forkuru? Nia malamiko neniam lasos nin hejmen iri, pro manko de laboristoj,” proponis unu kaptito.
„Nia hejmo tamen estas tro malproksima, eble pli ol kvar mil kilometrojn for,” kontraŭparolis alia. „Multaj arbaregoj, riveregoj, kaj eble montoj staras antaŭ ni.”
Kvankam la milito finiĝis jam de longe per malvenko de Japanio, nenia informo pri la hejmeniro de militkaptitoj estis aŭdebla. Kaptitoj fariĝis pli kaj pli malesperaj. Ne mirinde, ke la ideo pri forkuro eliĝis. Sed aktuala agado estis tro malprudenta kaj danĝera. Vere la kazerno ne estis ŝlosita. La kaptitoj estis konsiderinde liberaj. La gardistoj estis eĉ amikaj al la kaptitoj. La loĝantoj ĉirkaŭ la kazerno ankaŭ estis bonkoraj, kaj de tempo al tempo proponis akvon al la kaptitoj post peza laboro. La gardistoj komplicis pri tio, ĉar ili eĉ trinkis la samon kune. Ne regis severa malsato, kvankam la manĝporcio ne estis sufiĉa. Sed la sopiro al hejmo nature plimultiĝis post la laboro ĉiutaga, precipe pro manko de informoj el la ekstera mondo. Multfoje interkonsiliĝis la du kaptitoj pri la ebleco forkuri. Vere ŝajnis facila la forkuro. Sed ĉu oni povas alveni al sia hejmo kvar mil kilometrojn for? Oni ne povas uzi fervojon, kiu estas sub severa kontrolo de la armeo.
„Nu, ni piediru. Ni povos trovi manĝaĵon survoje. Kion ajn bestoj povas fari, tion homoj ankaŭ faru! Post kelkaj monatoj, ni atingos la maron, kie ni ŝtelu boaton!”
Unu tagon tri kaptitoj forkuris. La kontrolisto malkovris la foreston de la kaptitoj post kelkaj horoj. Taskeskadro de ĉasarmeo estis tuj organizita. La eskadro havis veturilojn, ĉevalojn kaj eĉ maŝinpafilojn.
„La fuĝantoj ne povas iri malproksime. La vojoj estas nefacilaj kaj tre limigitaj, nur unu aŭ du elektoj, entute,” diris la ĉefoficiro, decidema kaj trankvila.
Li ja estis prava, ĉar jam antaŭ la noktomezo de la sekvanta tago, la ĉasarmeo revenis kun la rekaptitoj. Jes, rekaptitoj. Sed la fuĝintoj nun estis senvivaj sub jutaj kovriloj.
„Kio ja okazis? Ĉu vi pafis ilin al morto?” mi demandis timeme de la ĉefoficiro.
„Jes, ni mortigis du el ili,” respondis la oficiro mallaŭte kaj diris nenion pli.
La nombro de la kadavroj estis tri. Tamen la ĉasarmeo mortigis nur du. Kion signifas tio? Ĉiuj estis mutaj. Eĉ la soldatoj, ordinare gajaj, volis paroli nek al ni nek inter si. Kaj ili ŝajnis tre malĝojaj, kvankam ilia tasko estis sukcese plenumita. Post unu tago, la oficiro iom post iom rakontis al mi pri la okazaĵo. La ĉasantoj facile trovis la fuĝantojn en frua nokto apud klare videbla fajro. Du viroj bruligis ion per lignetoj. La bruligita estis tranĉita karno de homa korpo! La du fuĝantoj kriegis nehoman krion kaj senespere kontraŭatakis la ĉasantojn por tuja mortigo per pafiloj. La forkurantoj estis tro optimismaj. Ili ne konis la realan severecon de la vasta Siberio. Preskaŭ nenion manĝeblan ili povis trovi dum taglonga kurado. Ĉevespere de la sekvanta tago, eble malsato fariĝis netolerebla. La plej malforta fariĝis viktimo. Iom kompatindaj estis la du pli fortaj, kiuj estis pafitaj, antaŭ ol ili satigis sian apetiton. La viktimo tamen estis venĝita!
„Ĉu vi, japanoj sovaĝuloj, manĝas homan karnon?” demandis severe de mi la oficiro.
Regis tomba silento inter ni. Mi rememoras la diron de mia amiko pri kankroj. En infaneco, li kaptis naŭ kankrojn kaj forlasis ilin longe en kesto. Li trovis post kelkaj tagoj nur du gigantajn kankrojn en la kesto. Sendube la kankroj manĝis unu la alian, ĝis la fina grandiĝo de du postvivantoj. Mi plue rememoras la rakonton pri postvivantoj sur savboato, kiuj decidis loti pri manĝviktimo. Simila tragedio okazis inter niaj kolegoj. Homo certe estas malforta, jes, precipe malforta kontraŭ malsato. Vere nur post malpli ol du tagoj la forkurantoj alvenis al tia ekstremo! Mi ne volis tion kredi. Sed kiel mi povus kondamni ilin? Dio scias, kion mi farus en simila situacio. Ĉiuokaze nia hejmlando estis senespere for je kvar mil kilometroj!
Post tri monatoj, neatendite venis al ni bela novaĵo: – Ni povas iri hejmen laŭ akordo internacia.
Betty CHATTERJEE
Monato 2007/12
Karulino! Fidele vi telefonis al mi, kaj pacience dum longa, longa tempo vi malplenigis vian koron. Neniu alia montris al mi tian honoran konfidencon. Neniu alia kapablis pentri tian sencenzuran memportreton. Neniu alia emas paroladi ne atendante aliajn respondojn ol:
„Ĉu vere?”
„Ho ve!”
„Ho!”
Neniu estis tiel dankema kiel vi! Imagu, iam vi eĉ diris, ke ni estas kvazaŭ klonoj, ĉu ne?
Ĉu! Ĉu ni iom post iom jam kloniĝas? Ni ambaŭ estas malaltaj kaj diketaj. Plue ni ambaŭ havas mallonge tonditan buklan hararon, kaj ni portas okulvitrojn. Preskaŭ samaĝaj ni estas. Laŭ profesio ni ambaŭ estas instruistinoj. Kvankam eksedziĝintaj de longa tempo ni ambaŭ komforte loĝas solaj en komfortaj loĝejoj. Vi havas sendependan filon kaj mi havas egale sendependan filinon. Nek via filo nek mia filino faras skandalojn. Karulino nek vi, nek mi mem elektis la liberan vivon. Ne plaĉas al vi la soleco, nek al mi. Vi tamen hodiaŭ plendis, ke mankas al vi vera amikino; kiel kvazaŭa klono, ĉu mi estas ne vera amikino?
Hodiaŭ mi telefonis al vi.
„Kiel vi fartas?”
„Mezbone! Emocia afero estis la naskiĝtagdatreveno de Jozefo. Tridek geamikoj surprize gratulis lin matene. Kaj mia eksedzo estis tie! Kaj mi devis toleri lian ĉeeston. Kaj mi devis rideti, kiam li rakontis al ĉiuj la kutimajn malbonajn ŝercojn. Sed kompreneble mi oferis min por Jozefo. Cetere la eksedzo poste sekvis min, kaj li regalis min per biero en trinkejo. Imagu! Li babilis kvazaŭ ni ja estas ankoraŭ kunloĝantaj kiel geedzoj. Kia aroganteco! Feliĉe estas, ke li kun sia ĉiesulino baldaŭ translokiĝos eksterlanden. Vespere Jozefo kaj la koramikino invitis min manĝi en nova sufiĉe bona restoracio. Kia bela vespero, sed, ho ve, kia terura afero, ke mi devis hejmen reveni sola, kaj hejme estas neniu zorgema aŭskultanto, neniu! Neniu ajn! Vera amikino mankas al mi!”
Balancante la kapon mi diris al ŝi:
„Ĉu vere? Ho ve! Ho, fakte ankaŭ mi havis malagrablan sperton, kiu koncernis mian eksedzon ...”
Tamen ŝi daŭrigis: „Kial vi interrompis min? Kutime vi ...”
Mi parolis plu: „Jes, rilatas al mia eksedzo. La filino estas nuntempe en Londono, kaj antaŭ tri tagoj ŝi vespere telefonis al mi dirante, ke la patro dum tagoj ne prenas la telefonon, kiam ŝi vokas lin. Tia maljunulo eble estas morte malsana. Ŝi memoris kaj mi memoris la onklon, mia frato, kiu mortis sola. Imagu, la kadavron trovis nur la prizorgistino, kiam ŝi vizitis lin. Bravulino ŝi estas, mia filino, sed tiam mi aŭdis, kiel tremas ŝia voĉo. Eĉ post dek ok jaroj da libereco mi ne sentis min tute neŭtrala pri la sorto de la eksedzo. Do mi diris:
‚Aŭ mi voku la policon, aŭ mi mem vizitu lin!’
‚Nek la unua, nek la alia!’ Ŝi malaperis.
Post kelkaj minutoj mi vokis ŝin, kaj mi aŭdis, ke ŝi ploras.
‚Mi vizitu lin!’
‚Bonege!’
Lian adreson mi skribis, kaj mi rapide foriris.
La vespera veturado per trajno kaj buso al la urbo estis malfacila kaj malrapida, kaj ekeniris mian kapon, ke mi ne bone konas la vojon. Survoje la filino multfoje telefonis kaj retelefonis al mi por demandi pri la progreso. La akumulatoro de la poŝtelefono iom post iom malfortiĝis. Iom post iom mi mem iĝis histeria, do mi silentigis ŝin. Atingante la urbon mi vane klopodis trovi taksion. Kie estas la taksioj, kiam oni bezonas ilin? Finfine mi sukcesis, sed ho ve, ŝajnis al mi, ke la ŝoforo ne kapablas mem trovi la straton. Tiam la filino revokis min:
‚Paĉjo fartas bone! Li simple forgesis ŝalti la poŝtelefonon. Hejmeniru panjo!’
Mi petis al la ŝoforo, ke li haltu. Mi pagis lin kaj mi hejmen revenis sola, kaj tie troviĝis kiel kutime neniu zorgema aŭskultanto.”
„Ĉu vere? Ĉu mi nun rajtas daŭrigi mian rakonteton?” Daŭre ŝi blekadis:
„Mi sentas min terure soleca. Ĉu vi ne komprenas?”
Ho jes, Karulino Kanibalino, mi finfine komprenas!