Elektro ne necesas.
Kredu aŭ ne, vi ne bezonas fridujon por teni manĝaĵojn malvarma. Nur kolektu kelkajn ceramikajn potojn, sablon kaj akvon, kaj vi havas porteblan, ne-elektran mini-fridujon kun temp-provita dezajno. Ja homoj konservis manĝaĵon dum miloj da jaroj antaŭ ol elektro estis malkovrita.
En iuj partoj de la mondo, ĉi tiu argila pota malvarmigilo nomiĝas zeerpoto, kaj ĝia daŭrigebla, malmultekosta dezajno estas malproksima de nova. Homoj en Mezoriento kaj Afriko longe uzas similajn ilojn por malhelpi la forputriĝon de manĝaĵo en varmaj kaj sekaj klimatoj.
Jen kiel konstrui zeerpoton:
*Akiru du neglazitajn ceramikajn potojn - unu kiu povas esti metita en la alia - plus iom da sablo kaj akvo.
*Plenigu la fundon de la pli granda poto per kelkaj coloj da sablo.
*Metu la pli malgrandan poton en la pli grandan.
*Plenigu la spacon inter la potoj per sablo.
*Verŝu akvon en la sablon.
*Kovru la potojn per ceramika kovrilo aŭ malseka tuko.
Farite. Vi pretas konservi manĝaĵojn interne. Nur memoru aldoni akvon al la sablo ĉiutage, ĉar zeerpotoj uzas vaporiĝon por malvarmigi manĝaĵon.
Dum akvo vaporiĝas tra la argilo, ĝi liberigas energion en la aeron kaj malvarmigas la spacon ene de la zeerpoto. Estas kiel ŝprucigi akvon sur vian vizaĝon en varma tago; la akvo vaporiĝas de via haŭto, malvarmigante ĝin en la procezo. Friduja fridigaĵo efektive funkcias simile, uzante vaporiĝon por eltiri varmon el la fridujo mem. Tial la dorso de fridujo estas tiel varma.
Ĉi tiuj pot-en-potaj malvarmigiloj estas utilaj en lokoj kiuj ne havas elektrajn retojn, sed ili ankaŭ estas bonegaj por homoj, kiuj ne havas fridujojn, bezonas pli da spaco aŭ volas malpliigi siajn energifakturojn. Pri tiu lasta punkto: ili ankaŭ estas multe pli bonaj por la medio ĉar ili ne bezonas ian fuelon, nafton aŭ gason.
Estas plej bone teni zeerpotojn en la ombro, ĉar la suno varmigos ilin, sed vi ankaŭ povas meti ilin en ventoplenan regionon — vento igas la akvon vaporiĝi pli rapide, kio malvarmigas la manĝaĵon pli rapide. Ili estas plej efikaj en aridaj klimatoj, ĉar akvo vaporiĝas pli multe kiam estas malpli da ĝi en la aero. Zeerpotoj do verŝajne funkcios pli bone ekzemple en Arizono ol en Florido.
Zeerpotoj povas plibonigi la vivojn de multaj homoj tra la mondo.