Marianne Pierquin kaj Said Baluĉi
Monato 2017/01
Eble lia ĝusta nomo estis io alia, tamen la ĉirkaŭuloj nomis lin Mamurzo. Li estis maljuna viro, tre riĉa kaj hegemonia. Li havis dek unu filojn. Neniun filinon. Aro da onidiroj priis lin. Ke li mortigis sian edzinon, ke li lasis neniun filinon viva, ke li havas sekretajn rilatojn kun alimondanoj, ktp, ktp.
La laŭciferaj nomoj de la filoj estis aparte atentovekaj: Unalio, Dualio, Trialio, Kvaralio, Kvinalio, Sesalio, Sepalio, Okalio, Naŭalio, Dekalio, Lastalio. Pro kialo, kiun scias neniu, li finis je la dek-unua filo sian generadon.
Kiam Mamurzo aŭdis la paŝojn de la morto, iun tagon li alvokis la dek unu filojn kaj senhezite diris al ili, ke unu el ili estas bastardo! Ke la aliaj devas mortigi lin! La ununura kondiĉo estis, ke la murdo devus okazi for de la patraj okuloj.
La okuloj de ĉiuj filoj ekflamis pro venĝemo. Ili ja jam aŭdintis onidirojn pri Unalio. Li naskiĝis dum tempo kiam Mamurzo ankoraŭ neis, ke li edzinigis Alieon. Alieo estis filino de la vilaĝestro de la najbara vilaĝo. Mamurzo kaj Alieo ne amis unu la alian. Tamen ili finfine geedziĝis pro aliaj kialoj ol la amo!
La dek filoj tuj mortigis Unalion. Antaŭ la okuloj de la patro! La unua transpaŝo de la patra leĝo! Tamen la maljunulo povis fari nenion!
Li nur lamentis: Stultuloj, vi eraris! Kaj li tuj endormiĝis.
La naŭ pli aĝaj fratoj mortigis la plej junan, Lastalion. Ĉar laŭ ili, la patro tiam estis tiom maljuna, ke li absolute ne povis enplanti idon. Lastalio nepre estis bastardo!
Sed ili eraris, ĉar kiam ili revenis al la patro por raporti sian konkeron, la kompatinda maljunulo ĝemis kaj montrofingre aludis al Dualio kaj Dekalio kaj malbenis ilin.
Ambaŭ tuj estis mortigitaj! La ceteraj fratoj argumentis ke, se tiuj du ne estis bastardoj, kial do la patro aludis nur pri ili? Sed ili eraris. Ĉar la patro ankoraŭ ne ŝajnis kontenta.
La restantaj fratoj falis en dubon. Ĉu vere unu el ili estas bastardo? Ĝis kiam ili devas mortigi unu la alian? Ĉu vere la puno de la bastardeco estas morto?
Dum la diskutoj, la sep fratoj ekkomprenis, ke la patro havas planon formortigi ĉiujn filojn. Sed kial? Ili decidis ebriigi la patron kaj subtile pridemandi lin.
La familia kuracisto konsilis al la maljunulo drinki sufiĉe; la maljunulo faris tion kaj denuncis ĉion: li estis psike malsana, li alterne konfuzis en sia kapo sian edzinon kun sia patrino, siajn filojn kun la nekonataj gastoj de sia patrino ...
La sep filoj senkompate mortigis la patron kaj fondis tre riĉan, daŭran, potencan, moralan, honorplenan sepdinastion.
Tiu dinastio ankoraŭ regas nian vilaĝon kaj niaj vilaĝanoj fieras obei tiajn bonegajn ekzemplajn modelojn.
Monato 2017/02
Dinko, la maljuna pensiulo, ĉiun posttagmezon venis en la parkon, sidiĝis sur unu el la benkoj kaj rigardis la homojn, kiuj pasis preter li. Estis gejunuloj, studentoj, lernantoj, aŭ viroj, virinoj, kiuj certe laboris en la proksimaj oficejoj. Ili ĉiuj rapidis kaj tute ne rimarkis Dinkon, kiu por ili verŝajne similis al monumento, silenta kaj senmova. Monumento, kiu bezonas nenion. Vere, post la pensiiĝo Dinko bezonis nenion, nek monon, nek renkontiĝojn kun konatoj, kiuj delonge forgesis lin. Liaj tagoj jam pasis malrapide, ligitaj unu al alia kiel longa peza fera ĉeno, kaj ofte li demandis sin, ĉu hodiaŭ estas mardo aŭ merkredo.
Foje, kiam li silente sidis sur la benko en la parko, rigardante la florojn en bedo, antaŭ li ekstaris junulo kaj afable salutis lin:
– Bonan tagon, sinjoro Milev.
Dinko mire alrigardis la junulon, kiu ŝajnis al li tute nekonata. „De kie li scias mian nomon?” demandis sin Dinko.
– Vi ne rekonis min? – ekridetis la junulo.
– Ne – konfesis iom sinĝene Dinko.
– Mi estas Vesko. La knabo, al kiu vi sen bileto permesis spekti la dimanĉajn teatrajn prezentojn.
Nun Dinko rememoris, kaj antaŭ liaj okuloj aperis bildo, kiun li delonge forgesis. Antaŭ jaroj Dinko estis aktoro en la teatro. Tiam li ludis komikajn rolojn en preskaŭ ĉiuj teatraĵoj kaj same en la teatraĵoj por infanoj. Foje dimanĉe estis infana prezento. Antaŭ la enirejo de la teatro staris gepatroj kaj infanoj por eniri la salonon. Tiam estis kutimo, ke la geaktoroj bonvenigis la publikon ĉe la teatra enirejo kaj salutis la spektantojn per la vortoj: „Bonan venon kaj agrablan amuzon.” Dinko estis ĉe la pordo kaj bonvenigis la gepatrojn kaj la infanojn, kiuj rapidis eniri. Kiam preskaŭ ĉiuj eniris, Dinko rimarkis, ke antaŭ la pordo staras nigrahara knabo kun grandaj malhelaj okuloj kiel olivoj.
– Kial vi ne eniras? – demandis Dinko la knabon.
– Mi ne havas bileton.
– Ĉu viaj gepatroj ne aĉetis por vi bileton?
– Ne.
– Kial?
– Miaj gepatroj ne estas ĉi tie. Ili laboras en Hispanio.
– Kaj kiu zorgas pri vi? – alrigardis Dinko la knabon.
– Mia avino.
– Ŝi certe povis aĉeti bileton kaj veni kun vi spekti la teatraĵon.
– Ŝi diras, ke ŝi ne ŝatas spekti infanajn teatraĵojn – respondis mallaŭte la knabo.
– Kiel vi nomiĝas?
– Vesko.
– Bone, Vesko. Eniru kaj spektu la teatraĵon – diris Dinko kaj mane enkondukis la knabon en la salonon.
– Ĉu sen bileto? – demandis Vesko mire.
– Jes, sen bileto. Mi permesas al vi.
La grandaj olivaj okuloj de Vesko, kiuj jam naĝis en larmoj, ekbrilis pro ĝojo.
Post du semajnoj Vesko denove staris antaŭ la teatro kaj Dinko denove permesis al li eniri sen bileto. Tio ripetiĝis kelkfoje. Certe Vesko ege ŝatis la teatron kaj deziris spekti ĉiujn infanajn teatraĵojn.
– Vesko, vi jam estas plenkreska viro – diris Dinko. – Kian laboron vi faras?
– Mi estas aktoro, sinjoro Milev, kaj nun mi ludas en la sama teatro, en kiu vi iam ludis. Kelkfoje mi vidas vin ĉi tie, en la parko, kaj hodiaŭ mi decidis alparoli vin kaj doni al vi du biletojn, por vi kaj via edzino, por ĉi-vespera teatra prezento. Mi ĝojus, se vi venus spekti min.
– Dankon, Vesko, mi nepre venos, sed bedaŭrinde mia edzino antaŭ kelkaj jaroj forpasis, tamen mi venos kun iu amiko – diris Dinko, kaj li eksentis larmojn en siaj okuloj, similajn al la larmoj, kiujn li iam, antaŭ multaj jaroj, vidis en la grandaj olivaj okuloj de Vesko, kiam li staris sola ĉe la teatra pordo.
Marianne Pierquin kaj Said Baluĉi
Monato 2017/04
– „Ducent kvindek mil homoj mortos, ok milionoj da homoj perdintaj siajn havaĵojn iĝos enlandaj migrantoj, unu kvarono de la tuta popolo formigros al eksterlando. Ho, homoj, pripensu! Malicaj dioj revenos! Satano ruinigos la landon. Ve, mia bela Damasko, ve!”
Ahmad, leginte la fragmenton de matena ĵurnalo, grumblis: „Kia absurdaĵo! Ĝuste nun, kiam multaj turistoj kaj investantoj trovas sian vojon al Damasko, tiu ĉi sinistra aŭguristino ĉiutage ululas, ke nia bela lando ruiniĝos! Kia sinistrozaĵo. Ŝi sidas sur la ŝtupoj de la Baala Templo kaj konsideras sin kvazaŭ aŭguristino de Delfo. Hodiaŭ mi ordonos, ke oni ŝin arestu.”
Klak klak klak, aŭdiĝis la pordofrapo!
– Jen, eniĝu – Ahmad ordonis estratone.
Estis la pordisto, kiu informis Ahmad pri la alveno de Ĵulia.
Ĵulia estis lia samklasanino en la pariza inĝeniera instituto de urbanizado, kie ili ambaŭ studis kaj fariĝis lertaj inĝenieroj.
Ahmad amis Ĵulian, sed ne kuraĝis esprimi sian amon.
La orientanoj ne sukcesas facile paroli pri tiaj aferoj. Post la studfino, Ĵulia eklaboris en Francio, kaj Ahmad reiris al Sirio. Li akiris gravan postenon en la koncerna ministerio. Li ambicie planis fari Damaskon francstila urbo. Li mem ofte nomis Damaskon „la Parizo de la mez-oriento”.
Kiam oni aprobis lian planon kaj dediĉis sufiĉan buĝeton, li anoncis en franca ĵurnalo reklamon por trovi la plej bonan desegniston por sia planaro.
Inter la partoprenantoj li renkontis la nomon de Ĵulia. Li tuj elektis ŝin eĉ sen bone rigardi ŝian skizon aŭ aneksitajn proponojn. La asistantoj rimarkis, ke la oreloj de Ahmad ruĝiĝas, kiam li vidas la nomon de Ĵulia sur tiuj paperoj.
Sed tio rilatis al kelkaj jaroj antaŭe! Kial Ĵulia revenis viziti lin nun?
Ahmad senpacience iris al la pordo kaj bonvenigis ŝin:
– Saluton, Ĵulia. Bonvenon.
– Saluton, Ahmad. Dankon.
– Estas ne atendite. Kial vi ne informis min antaŭe, ke mi iru al la flughaveno ...
– Ne necesas. Mi ja konas Damaskon. Mi laboris kaj loĝis tie ĉi, ĉu ne?
– Tamen ...
– Ne gravas! Mi venis diri gravan aferon al vi.
La okuloj de Ahmad ekbrilis ... sed la tuja klarigo de Ĵulia elrevigis lin:
– Via lando estas sojle de granda danĝero! Kaj vi mem ...
– Mia lando kaj mi? En danĝero? Kial? Kiel? ...
– Ahmad, vi estas tre okupita. Vi ne vidas la faktojn. Ni ambaŭ sufiĉe scias pri la longdaŭraj rilatoj inter niaj landoj. Nun ja mi svage sentas la danĝeron de milito.
– Vi ja parolas kiel tiu virino de la Templo de Baalo ...
– Mi ne konas ŝin kaj ne scias, kion ŝi diras. Sed mi ... mi ... mi ...
– Kion vi volas diri?
– Mi ne volas, ke io malbona okazu al vi ...
Momento de silento! Eterna momento, dum kiu ĉiu homo sen eĉ unu vorto komprenas, kion la alia volas diri ... Kaj du larmogutoj verŝiĝis de la belaj bluaj okuloj de Ĵulia ...
Ahmad sentis fortan neceson brakumi ŝin. Momenton li hezitis, pensante pri siaj religio, kulturo, moralo, oficeja ĉirkaŭo kaj, pli grave ol ĉio, la reago de Ĵulia ...
Tamen malgraŭ ĉio ĉi li faris tion, brakumis ŝin kaj kisis ŝian frunton. Ĵulia ne reagis malbone. Ahmad sentis sin la plej feliĉa viro de la mondo.
***
Malgraŭ siaj antaŭvidoj, Ĵulia decidis resti ĉe Ahmad.
Ŝia familio konsideris ŝian decidon frenezaĵo kaj ade rekomendis al ŝi revenon al Francio. Ahmad, malgraŭ la malkonsento de sia familio, malgraŭ la kulturaj kaj religiaj baroj, definitive decidis edziĝi al Ĵulia ... Kiam aŭdiĝis la unuaj eksplodoj sur la stratoj de aliaj urboj de Sirio, Ahmad ankoraŭ ne traktis la aferon tiom grave, sed Ĵulia, per sia virina senso, perceptis la danĝeron:
– Ahmad, ni devas formigri!
– Kara mia, kien? Tie ĉi estas mia lando, mia hejmo, mia laboro, mia familio, mia historio, mia ...
– Morgaŭ la milito atingos Damaskon. Ĉu vi ne aŭdas la hurlon de la milito?
– Ne estas milito. Estas protesto kontraŭ modernismo, kontraŭ progreso ...
– Kio ajn! Ni devas kelke da tempo resti for. Kiam la tumulto kvietiĝos, ni revenos!
– Ĵulia, vi konas min. Mi ne estas senrespondeca civitano. Mi devas, verdire ni devas resti en la lando kaj helpi ...
– Helpi al kio? Al kiuj? Ni estas inĝenieroj, nek soldatoj nek politikistoj.
– Ĉiuokaze mi restos!
– Ĉiuokaze? Eĉ se mi sola reiros al Francio?
Ahmad klinis sian kapon kaj fikse rigardis la plankon. Dilemo inter patrolando kaj amo, dilemo inter respondeco kaj sinsavo ...
***
Calais neniam vidis tiom da eksterlandanoj en si. Ĵulia ne povis trovi Ahmadon en la homamaso. Ŝi estis informita, ke li estas inter la rifuĝintoj. Post multe da strebado, kun la helpo de la loka polico, finfine ŝi lin trovis en koncentrejo.
Ahmad ne plu estis la antaŭa altranga postenulo, kiu neniam eldomiĝis sen kravato. Li estis magra, malpura, ne razita kaj vestis sin per nekonvenaj vestoj. Liaj okuloj rakontis la teruron de la morto. Ĉe li sidis knabino kelkjara. Ĵulia ne sciis kion diri. Post iom da intersilento ŝi demandis de la knabino ŝian nomon. La knabino ne parolis la francan. Ahmad vole-nevole devis interveni por traduki:
– La sinjorino demandas pri via nomo. Diru vian nomon al ŝi.
– Ĵulia!
– Jes, kara mia, mi estas Ĵulia. Sed mi demandis pri via nomo. Kio estas via nomo?
– Ĵulia! (mallaŭte kaj honteme respondis Ahmad): Ŝia nomo estas kiel la via!
Ĵulia staris konsternite dum kelkaj minutoj ...
Finfine ŝi decidis helpi al Ahmad, sed ne povis regi sian scivolon. Ŝi demandis lin:
– Kiel vi decidis ...
– Ne plu eblis resti tie ... estis vera infero ... la homoj sovaĝe mortigas unu la alian ...
Ekstere aŭdeblis bruoj:
– Ili venas kapti niajn laboreblojn ...
– Ili eĉ ne volas labori ... Ili venas misuzi niajn viveblojn ... netaŭguloj ... Ili eĉ ne parolas nian lingvon ...
– Ili ja estas homoj ... la homoj devas helpi unu la alian ...
***
Ĵulia akompanis Ahmadon kaj la knabinon al la prefektejo por registri iliajn nomojn. Laca oficisto demandis iliajn nomojn. Ahmad indiferente silentis. Ĵulia montrante la knabinon diris:
– Ĵulia Ŝehade ...
– Ne, ne: Ĵulia Aziz – haste respondis Ahmad.
– Sed via familia nomo estas Ŝehade ...
– La mia, jes, sed ŝi estas filino de mia fratino. La gepatroj mortis en sia domo, sub bombardoj. Ankaŭ la miaj! De la tuta familio restis nur ŝi kaj mi ...
La ekploro ne lasis al Ahmad plu paroli ...
Kaj ankaŭ Ĵulia ekploris. Ŝi ne plu pensis pri la bagatelaj vortoj de la tumultanta homamaso, nek tiuj de la politikistoj.
Ŝi pensis: Kien ni fuĝus, se okazus simila afero tie ĉi en Eŭropo?
Alejandro COSSAVELLA
Monato 2017/07
Dimanĉo. 5a vespere. Camp Nou. Finalo de la Pokalo de la Reĝo. Barcelona – Real Madrid.
Kiam la arbitracianto estas ekfajfonta, aperas kosmoŝipo, kiu kovras la tutan stadionon. Aŭdiĝas voĉo diranta: „Bonan vesperon, gesinjoroj. Kiel vi povas imagi, ni estas eksterteranoj. Ni havas kelkajn informojn por transdoni al vi kaj multon por fari ... por montri nian bonan volon, ni decidis prezenti nin ĉi tie kaj ludi kun vi futbalmatĉon, ĉu kontraŭ selektitaro de ambaŭ teamoj, ĉu iom kontraŭ ĉiu el ili. Se vi konsentas, ni sendos etan ŝipon kun niaj reprezentantoj.”
La publiko estas kvazaŭ hipnotigita, la homoj ne scias, ĉu timi aŭ entuziasmiĝi.
Post tri minutoj, aŭdiĝas tra la laŭtparoliloj de la stadiono la voĉo de la prezidanto de la loka klubo: „Karaj amikoj el la spaco, pro la eksterordinaraj cirkonstancoj de via vizito, ni decidis ŝanĝi nian programon kaj akcepti vian proponon. Se al vi ŝajnas oportune, vi ludos unu periodon kontraŭ ĉiu teamo.”
„Kun granda plezuro. Vi saĝe decidis”, respondas la eksterteranoj. „Sciu, ke ĉi renkontiĝo estas samtempe dissendata per monda ĉeno al ĉiuj ekranoj ekzistantaj sur via planedo, ĉu televidaj, komputilaj aŭ de plurfunkciaj telefonoj, kun samtempa traduko agordata specife por ĉiu spektanto. Kaj, certe, kiam ni revenos, filmoj pri la evento aperos en la ĉefaj novaĵraportoj de nia mondo.”
La unua kontakto estas farita, kaj la ĉeestantoj sentas sin atestantoj de historia momento.
Kun la nura sono de la fotiloj kiel fono, alteriĝas fluganta telero granda kiel la centra cirklo de la ludejo, kaj malsupreniras el ĝi dek unu malgrandaj estaĵoj, arĝentkoloraj, kun formo de homa torso. Ili ŝajnas levitacii proksime al la grundo. Unu el ili parolas:
„Pro tio, ke niaj teknologio kaj kapabloj estas multe pli disvolvitaj ol viaj, se vi akceptas, ni ludos kun nur la golulo, kiu ankaŭ plenumos la aliajn rolojn.”
„Jes, jes ... laŭ via plaĉo ...” kuraĝe asertas la prezidanto de la klubo, subite transformita en proparolanton de la reprezentantoj de la homaro.
Noto de la kronikisto: Por ne priskribi ĉiujn detalojn de ĉi unika epopeo – kio farus el ĉi mallonga rakonto libron, kies grandecon mi ne riskas imagi – ni iros rekte al la momento, kiam la matĉo komenciĝis.
Messi, Neymar kaj Suárez decide avancas en la direkton de la golejo, kie troviĝas la ekstertera ludisto. Alpreninte homan formon, li apogas sin kontraŭ la maldekstra stango, rigardante siajn ungojn.
Alveninte al la malgranda areo, Neymar fintas kaj kikas la pilkon al Messi, kiu ĝin tuj frapas kun forto sufiĉa por rompi la reton de la alimonda vizitanto.
Surprizante ĉiujn, la eksterterano lumrapide etendas sian elastan brakon kaj haltigas la pilkon ĉe la linio.
„Bone, knaboj ... nun estas mia vico ... bonvolu, foriri el la areo ...” oni aŭdas lin diri, antaŭ la surprizita rigardo de la ludantoj kaj de la ĉeestanta publiko, kiu ne scias ĉu aplaŭdi aŭ sin prepari por tio, kio ŝajnas baldaŭa malvenko de la speco.
Li lokas la pilkon sur la planko kaj frapas sen kuri. La sferaĵo iras trans la ludkampon, kaj kiam ĝi preskaŭ falas en la manojn de la golulo de Barcelono, ĝi devias kaj nestas ĉe la fono de la golejo blu-skarlata.
Dum la kameraoj – reĝisorataj jam de fortoj alimondaj – montras la ripeton de la ludmovo, la plej famaj atakantoj de la planedo sin demandas, ĉu ili devas forlasi la matĉon aŭ provi novan strategion.
Per la malmulto el la digno al ili restanta, ili decidas denove klopodi, farante homan barieron fronte de la venonta frapanto, kun la espero trompi la golulon eksterteran.
Tuj post kiam ili komencas avanci, la rapida rivalo interrompas paskikon, kaj subite la pilko aperas en la reto de Barcelono.
En tiu momento la alimondano kreskas ĝis alteco de proksimume 25 metroj kaj diras:
„Nu, mi supozas, ke tiu ekzemplo sufiĉas ... vi jam devas kompreni, ke vi ne havas eĉ plej etan ŝancon gajni ... eĉ se vi ludus kun la du teamoj kune, mi enuus, gajnante ĉiam ... mi kredas, ke alvenis la tempo por paroli pri parolendaĵoj ...” oni aŭdas lin diri, klare, sen bezono de amplifiloj.
Jam ne aŭskulteblas eĉ la sonoj de la fotiloj. La silento estas tutmonda.
„Pluraj evoluintaj civilizacioj de la galaksio estas surprizitaj, vidante, ke vi – disvolvinte tiom malmulte viajn sciencon kaj teknologion – iom post iom fariĝas kosma minaco. Ni estis senditaj de Interplaneda Komisiono por helpi vin ordigi la aferojn. Nia unua ago, tuj post kiam ni eniris vian atmosferon, estis ripari la ozontavolon kaj transformi ĉiujn gasojn de forceja efiko en plej puran oksigenon ...” diris la eksterterano, montrante, ke li ankaŭ konas subtilajn rimedojn de parolarto, ĉar kiam li faris paŭzon post sia lasta vorto, la silento tuj pleniĝis per la sono de aplaŭdoj kaj ĝojkrioj.
„La afero estas, ke se ni lasas vin daŭrigi en la nuna direkto, vi detruos la teron ... kaj kun la tero la sunsistemon, la galaksion, ktp ... kaj tion ni ne permesos ... bonŝance, ni kalkulas je tre disvolvinta teknologion, kiu ebligas al ni, ekzemple, purigi viajn riverojn kaj oceanojn en 24 horoj. Ni tion faros ... Ni transformos ĉiujn viajn rubejojn en fekundan grundon, kaj ni lasos por vi maŝinojn kaj produktojn, por ke vi mem povu tion fari en la estonteco ... (la homamaso aplaŭdas stare) ... Bonvolu ... atendi, ĉar ĉi tio nur nun vere komenciĝas ... La fosiliaj karburaĵoj ne plu estos uzataj ... eĉ se vi jam preskaŭ ne havas plu, ekde hodiaŭ, ni transformos ĉiujn viajn artefaktojn, tiel ke ili povu funkcii per energioj senpagaj kaj renovigeblaj ... Mono, ekde hodiaŭ, ne plu estos bezonata ... ĉiuj havos ĉion deziratan sen esti devigataj labori por tio ... (la homoj brakumas unuj la aliajn, la paroj kisas sin ... pluraj asertas, ‚Mi diris al vi ke io bona okazos’). Ĉiuj konstruaĵoj estos rekonstruitaj ... por tio ni bezonos proksimume unu semajnon ... ni esperas, ke vi pacience eltenos ... post tiu semajno ĉiuj havos domon kun plej moderna teknologio ... nun, mi ŝatus diri, ke tio okazos sendepende de via merito ... sed la vero estas, ke ne estas tiel ... do, mi profitas la okazon por anonci parton de la plano, kiu ne estas tre facile digestebla ... (denove, la silento estas totala). Ni vidis, ke vi havas proksimume 7000 milionoj da loĝantoj ... kaj, analizinte ĉies aŭrojn, ni konstatis, ke ĉirkaŭ 4000 milionoj havas siajn kolorojn ekde malhela grizo ĝis nigro ... tio, bedaŭrinde, estas neakceptebla en la nova ordo ... mi devas diri, ke tiuj homoj estos eliminitaj ... sen doloro, kompreneble ...”
Noto de la kronikisto: Eĉ se ni ĉiuj konsideras nin mem esence bonaj, fronte al testo tiel tuja kaj konkreta kiel la ĉi tie proponata, ni povas subite memori pri momentoj, en kiuj ni ne agis tiel bone, kiel ni povintus, kaj – malpovante vidi aŭron – ne sciante, ĉu la pezo de la ekstertera Justico falos sur nin ... per tio mi volas diri, ke la ĝojo, kiu regis en la stadiono, rapide transformiĝis en panikon, kaj multaj volis forkuri. Kelkaj petis helpon de militistoj, aliaj preĝis.
„Kalmon, mi petas”, daŭrigis la alimondano. „Tiu parto de la projekto ne diskuteblas kaj realiĝos baldaŭ, do ni rekomendas, ke vi restu trankvilaj, sendepende de via eventuala destino ... se vi komencas krii kiel frenezuloj, mi ne povas paroli kaj vi min devigas paralizi vin ... bonvolu, ne estu infanecaj ... mi preskaŭ finis ... la lasta parto de nia pli ampleksa plano pro tio, ke la plejmulto el ni revenos al nia planedo, post kiam la ordo estos restarigita, konsistas el du strategioj: la unua estas lasi ĉi tie grupon de volontuloj, kiuj regos la mondon dum sep jaroj ĝis la novaj transgenaj homoj estos pretaj por transpreni la respondecon. La dua – kaj la pli inteligentaj tutcerte jam intuicias, pri kio temas – estas fekundigi duonmilionon da inoj, kiuj naskos novan rason de mutaciintoj kun eksterordinaraj kapabloj kaj kiuj havos en sia DNA la instinkton de memkonservado nepra por gvidi ĉi planedon kiel eble plej bone en la estonteco”, li finparolis.
„Vi ne tuŝu mian filinon!” kriis patro, preta defendi la honoron de sia filino ĝis la lastaj konsekvencoj.
„Paĉjo, silentu”, kriis lia filino, eble entuziasmiĝinta pro la eblo esti fekundigita de eksterterano, eble por komprenigi al li, ke ne estas eliro.
„La ŝanĝiĝo komenciĝas nun”, asertis la alimondano, antaŭ ol li malaperis.
Marianne Pierquin kaj Said Baluĉi
Monato 2017/08-09
Kiam al la maljunulviandbiskvitfara fabriko (MAFA) mankis sufiĉe da 75+-gemaljunuloj, la estraro proponis mocion al la parlamento, postulante malpliigon de la aĝo al 70. La parlamento tuj aprobis, la ŝtato tuj promulgis, kaj la junaj policanoj tuj komencis ĉasi homojn, kiuj aĝis pli ol 70 jarojn.
Mi estis fine de mia sesdeka jaro. Mi ektimegis. Kion signifas tiu nova leĝo? Ĉu enkategoriigo de la homoj laŭ ilia (mal)utileco?
Kiu difinas kaj decidas, ke iu homo estas utila aŭ malutila? Ĉu eŭtanazio, abortigo, masakrado, bombardado, sangoplenaj militoj, malsatigo de multaj homoj, ktp, ktp, ne sufiĉis por ekstermi la homan rason? Ĉu vere necesas, ke ni manĝu la viandon de niaj gepatroj? Kaj niaj gefiloj la nian?
Kolerege mi ĉifprenis la ĵurnalon, en kiu aperis la novaĵo, kaj kuris al mia amiko Alberto. Li estis deputito en la loka parlamento. Tre trankvile daŭrigante sian kaftrinkadon, li respondis al mi:
- Ni povas nenion fari, mia amiko. Estas diktite desupre! Se vi volas ...
Mi ne plu atendis. Furioze mi forkuris al Margarita. Ŝi estis tre juna, bela kaj, laŭ mia antaŭa konstato, tre bonkora deputitino en la nacia parlamento. Aŭskultinte min, ŝi belridete kaj dolĉvorte ekis min trankviligi:
- Vi pravas koleriĝi, mia amiko. Ankaŭ ni bedaŭras pro tio. Sed kion fari ...?
Kelkfoje mi frapbatis miajn vangojn. Ne, ne estis sonĝo! Mi, ankoraŭ esperante, kuris al Sam. Ni estis amikoj jam ekde nia infaneco. De kiam li fariĝis vicprezidento, ni malofte intervizitis. Tamen mi esperis ion fari per lia helpo ...
Li respondis tute despere:
- Ne lacigu vin, mia amiko. Direktu vin rekte al la celo. Ĉiuj estas sub Mafa! Se vi volas ion fari, iru al la estro de Mafa. Eble vi povus ...
Mi ne plu aŭskultis lin. Mi kuris al la estrarestro de tiu infera kompanio, kiu regis la tutan landon.
Tre ĝentile li akceptis min. Tre ĝentile li proponis kafon kaj biskviton:
- Ĉu vi ŝatas la verdan aŭ la ruĝan? Kun kafo aŭ kun teo? Kun sukero aŭ kun mielo? ... La verda estas virina kaj la ruĝa estas vira ... Laŭ mi la verda estas pli bongusta ...
Mi certiĝis, ke miaj klopodoj ĝis nun estis vanaj. Mi decidis iri al la palaco de la prezidento kaj peti lian helpon. Kiam mi ekstaris, envenis du uniformvestitaj fortaj viroj. En iliaj manoj estis pleto da flavaj biskvitoj. La estrarestro proponis regali min per novbakitaj biskvitoj:
- Provu nian flavan biskviton ... estas prototipo ... ni nun testas biskvitojn faritajn de sesdekjaraĝaj ...
Roberto PIGRO kaj Stefano MOROSO
Ĉi-sube la maro flagras, reflektante la helon de la luno, kaj via stelo, kiu en la ĉielo brilas, ŝajnas tremigi la rompiĝeman, senmovan silenton ĉirkaŭ mi. Ŝanĝiĝas neniam io ĉi tie: jen la sama maro, la kutimaj lumoj ĉe la horizonto, kaj ĉi tiu lumturo, kie ĉiuvespere jam delonge mi alfenestriĝas por admiri la golfon. Ĉi tie nenio ŝanĝiĝis, sed kiu scias, ĉu kaj kiom ŝanĝiĝis vi post tiom da jaroj! Pli kaj pli ofte mi pri tio demandas min: fakte, kiam ajn mi estas ĉi tie, mi spertas daŭran revenon al vi, al la memoroj pri vi, al tiuj jaroj, kiujn ni iam pasigis en ĉi tiu malgranda vilaĝo ĉemara.
Mi memoras, ke, kiam mi estis infano, mi ja kutimis nokte veni ĉi tien, kune kun mia patro. Vintre ni flamigis la fajron, poste ni supreniris du ŝtuparojn, kaj, malantaŭ la vitro, ni pasigis jarojn rigardante la flagrobrilojn de lanternoboatoj, kiuj ondiĝis iuloke sur la maro. Por ĉiu el tiuj lumoj paĉjo inventis rakontojn, rakontojn pri fiŝkaptistoj kaj piratoj, pri herooj kaj rabistoj. Li havis la kutimon rakonti ilin al mi, ĝis mi ekdormis.
La rakonto, kiu plej entuziasmigis kaj impresis min, estis sendube tiu, kiun li aŭdigis al mi dum somerpluva nokto. Temis pri kliko de piratoj, kiuj estis elŝipiĝintaj iumatene sur la strandon, forrabante ĉiujn knabinojn kaj virinojn el nia lando kaj portante ilin malproksimen al kruela riĉega suvereno, kiu estis paginta la piratojn por tiu malica ago. Tre sagaca knabo estis tamen sukcesinta sin kamufli kaj, ekspluatante la konfuzon, esti forkaptita. Inter la forŝtelitaj knabinoj troviĝis lia koramikino, kaj li volis ĉiakoste savi ŝin. Nokte, dum multe da piratoj dormis, alveninte al la vasta maro li estis sukcese liberiĝinta, mortigante kaj ĵetante en la maron la rabistojn trafitajn de surprizo, kaj reportante al la marbordo – sendifekte kaj sekure – ĉiujn virinojn.
Tiel mia fantazio galopis, kaj mi prirevis min mem kiel heroon. Mi imagis la piratojn kaptantaj vin kaj la ceterajn knabinojn; mi imagis min eniranta kaŝe, sed sukcese, en la ŝipon – same kiel la knabo en la rakonto – kun vi; poste mi estis ĉe via flanko, mi premis vian manon, kaj vi premis la mian, kvazaŭ dirante „mi ja timas, sed ... kun vi apud mi, estas malsame!”. Kaj en la plej favora momento mi agis kiel la heroo de la rakonto, liberigante unue vin kaj poste la ceterajn knabinojn. Tiel mi fariĝis heroo kaj – kio plej gravis por mi – via heroo!
Infanaj revoj, infanaj emocioj, kiel tiun fojon, kiam vespere mia patro portis nin kun si, por ke ni vidu sunsubiron meze de la maro, pere de lia malgranda remboato ĉiam kablofiksita antaŭ la lumturo. La ĉielo fariĝis rozkolora, purpura, turkisa kaj fine malluma. Kaj, kiam noktiĝis, sen esti aŭdebla, mallaŭte vi diris, apogante vian etan brakon sur miajn ŝultrojn kaj movante min apud vin: „Rigardu” – vi montris ĝin per la alia brako – „ja rigardu tiun stelon ĉi-supre: ĝi ŝajnas brili, ĝi ŝajnas okulumi al la luno ... Jen, vi estas la luno, ĉar vi iras ĉiuvespere al la lumturo kun via patro, kaj la lumturo ja lumigas kiel la luno; mi estas male tiu stelo, kiu tremas kiel koro. Ĉu vi vidas ĝin tie, super ni? Kiam vi rigardas tiun stelon, vi ja rigardas min”.
Ĉiunokte mi ja rigardadis tiun etan stelon tra la stelaro, kiu brilis kaj vere pulsis kiel koro en miaj infanaj okuloj, kaj mi pensadis pri vi. De tempo al tempo mia patro reportadis min sur firman grundon, demandante min, kion damne mi fikse rigardas en la ĉielo aŭ kial mi ne sekvas lian rakontadon.
Kelkfoje mi prirevis min mem ne nur kiel heroon (por pruvi, ke mi indas je vi) sed eĉ kiel ĉampionon, al kiu popolamaso hosanis pro iu eksterordinara prodaĵo. Poste mi imagis, ke mi zorge serĉas vin tra tiu festanta amaso kaj iuloke ja trovas vin, brakmovantan, por ke mi vidu vin, dum via patrino klopodas ĉiumaniere kvietigi vin. Poste mi min ĵetis mezen de la popolamaso por atingi vin, por unuiĝi kun vi, por brakumi vin, stringi vin kaj festi kun vi, prirevante kun vi, ke ni disiĝos kaj perdiĝos neniam plu.
Sed rapide ĉio finiĝas. Oni ekdormas kaj, kiam oni vekiĝas, jam tagiĝis, la suno leviĝis kaj onia stelo estas jam malaperinta, forviŝita de tro da lumo. Kaj sammaniere, kun la sama rapido, pasas la jaroj, kaj oni komprenas, ke oni ne plu estas infano, ke onia stelo perdis sin en la memoro kaj en la kvazaŭblindiga lumeco. Kaj mi scias, ke vi ne plu atendas min ĉiutage en la lernejo, ĉar ni kreskis kaj perdiĝis tra la vojoj de la homoj.
En la lastaj jaroj paĉjo ne plu rakontis al mi fabelojn: mi ne plu estis tiel juna por kredi je ili kaj por aŭskulti ilin pasie. Cetere multaj aferoj okazis malsame, ol mi atendis. Miaj amikoj baldaŭ ekridis pri mi, kiam mi rakontis al ili tion, kion mi ĉiuvespere faris. Ili sentis sin superaj al mi, nur ĉar iliaj patroj faris metiojn pli dignajn ol mia patro. Mi reagis malbone, por ne perdi ilian amikecon kaj ne esti mokata. Tute subite, mi iutage rifuzis iri kun mia patro al la lumturo. Tio tamen ne sufiĉis, por ke oni akceptu min. Iel ajn, mi malsamis. Mi bezonis ion plian ol tion, kion miaj amikoj donis al mi. Mi serĉis iun, al kiu mi povu elverŝi mian koron, al kiu mi povu paroli pri miaj duboj, pri mia nememfido, pri ĉiuj tiuj pensoj, kiuj turmentis mian animon: animon, kiun mi malkovris terure sentema kaj kiun ili ŝajne ne povis kompreni. Mi estis malsama ol ĉiu el ili. Mi estis eksterkanona, eksterkunteksta.
Tiel mi fermiĝis en mi mem, rifuĝante ene de la sama animo, kontraŭ kiu mi daŭre batalis.
Estis malfacila periodo: mi estis dubema inter la impeta deziro supervenki la rompiĝemon, kiun mi sentis ene de mi, kaj la ideo rezignacii kaj alkutimiĝi al ĉi tiu doloriga situacio. Iom post iom mi komencis akcepti la ideon, ke mia malsameco estas io neforviŝebla, io kunnaskita en mia karaktero. Finfine, tio povis eble esti io bona: io, kio igis min suferi, sed pri kio mi povus fieri.
Mi estis sukcesanta malrapide akcepti min mem tia, kia mi estis; mi estis lernanta ne timi esti mi mem; kaj mi ekaperigis sen konsciencriproĉoj la tutan enan forton, kiun mi sentis pulsanta en mi. Tamen mi ankoraŭ ne kapablis tion fari tre bone.
Iutage, dum mi ordigis malnovajn polvoplenajn librojn, eltirante du aŭ tri el bretaro, mi vidis ion fali. Temis pri ĉifita bileto, kiu facile komprenigis, kiom longe ĝi estis premtordita inter la libroj kaj muro. Mi estis ĝin forĵetonta, sed iom da scivolo puŝis min legi ĝin, elkodigi ĝiajn vortojn, klopodi kompreni, de kie ĝi venis.
Tuj mi rekonis, fortrenite de intensa (pli kaj pli intensa!) korbatado kaj de emocio longe ne sentata, vian skribmanieron, vian ruĝan plumon, per kiu vi ĉiam skribadis al mi; kaj mi legis malmultajn, malgrandajn, bloklitere skribitajn liniojn: „Vi estas la plej bona el ĉiuj, ĉar nur vi iras al la lumturo, ĉar nur vi estas simpatia, kaj mi tial volas esti por ĉiam kun vi. Kiam ni estos adoltoj kaj ni geedziĝos, ni iros ĉiutage al la lumturo kaj mi estos ĉiutage kun vi, kaj ni estos ĉiutage kune, ĉu ne vere?” Mi estis jam ploranta. Mi tremis pro la emocio esti trovinta vian malnovan, tre malnovan, etan bileton, kiun vi skribis al mi, por mi, antaŭ tiom da jaroj.
Nur tiumomente, post tiom longe, mi elkomprenis. Mi elkomprenis, finfine, ke mi povas esti kapabla akcepti min kaj ami min pro ĉio, kio mi estas. Pro ĉio, kio mi estas. Kaj mi elkomprenis, ke tio ne estas tre malfacila, se iam ni sukcesis tion fari tiel bone. Danke al la vortoj de knabino. Danke al viaj vortoj.
Tiel mi decidis iri denove al la lumturo, kun mia patro, kaj unuafoje mi estis vere orgojla pri tiu afero, kiun delonge mi provis kaŝi ĉiel ajn.
Tiuvespere mi longe parolis kun paĉjo pri la rakontoj, kiujn li inventis por mi dum mia infana aĝo; pri la kialoj, pro kiuj mi tiel longe ne volis iri tien. Liaj emociitaj okuloj brilis kiel pasintece: nur lia frunto ŝajnis krispigita de kelke da pliaj faltoj. Mi klarigis al li, ke, post tiom da noktoj pasigitaj tie kun li, antaŭ multaj jaroj, io estis bedaŭrinde ŝanĝiĝinta, kvazaŭ la suna lumo estus abrupte blindiginta min por puŝi min, kiel okazas ĉe multaj personoj, en mondon, kie la ŝajno gravas pli ol la esto; kie la plej sinceraj emocioj kaj sentimentoj estas izolataj en angulo, kaj pravas nur tiu, kiu krias plej laŭte. Male mi estis ĵus kompreninta, ke la plej sinceraj vortoj venas ĝuste de tiu, kiu ne krias; de tiu, kiu ne estas kreita por la blindiga lumo de la suno, sed por la malforta helo de la luno.
Mi iomete etendiĝis eksteren, por serĉi tiun: vian stelon. Kaj tiumomente, kvazaŭ senvole, mi vidis ĝin. Kaj mi rapide memoris ĉion, dum intensa ektremo laŭiris mian dorson. Mi longe plu rigardis tiun, kiel en mia infana aĝo, ŝiprompante en senfinan maron de memoroj.
Ĝi plu brilis.
Ĝi estis brilanta kiel tiam.
Kaj jen, post tiom da pasinta tempo, mi estas ankoraŭ tie ĉi: mi pluflamigas la fajron vintre, kaj poste mi rigardas la maron kaj la stelojn tra la ĉiamaj vitroj. Mi ofte estas sola: mia patro jam venas ĉi tien nur somere, ĉar liaj ostoj suferas pro la trablovoj de la malvarma sezono, kiuj ĉi tie multas.
Kiam ajn la ĉielo estas sennuba, mi pasigas mian tempon admirante vian stelon, kiu plue ŝajnas okulumi al mi. Mi repensas pri la infanaj jaroj, kiujn ni kune pasigis; pri tio, kio ni estis kaj tio, kio mi volis fariĝi ... Mi volis iĝi heroo kaj savi vin de la piratoj, kiel en la rakontoj kreitaj de mia patro. Mi volis iĝi ĉampiono, por ke vi fieru pri mi. Mi volis iĝi la plej bona en la mondo nur por vi ...
Nenio el ĉio ĉi mi fariĝis. Tamen venkita mi ne sentas min. Mi restis ĉi tie kaj ja estas nura lumtura gardisto, kiel pasintece. Mi rigardas la saman marpecon, kiun mi ĉiam rigardis. Sed mi estas feliĉa, kvankam mi opinias, ke mi nun povas diri al vi, ke tre mankas al mi tia persono, kia vi estis. Mi estas kontenta, ĉar ĉi tiu loko, kvankam neŝanĝiĝema, jam instruis al mi multon. Kaj estis bele malkovri iompostiome, ke vi prave en tiu malproksima vespero komparis min kun la luno. Mi ja estas ĉi tia: mi povas doni al vi ne la blindigan forton de la suna lumo, sed la delikatan kaj sinceran helon de la luno, kiu malantaŭ sia ŝajna mildeco kaŝas la forton, kiu tajdojn delokas.
La lumturo brilas ĉiam, malmultajn metrojn super mi, dum vi estas – kiu scias kiom! – malproksima. Sed la esperon refoje trovi vin mi neniam perdis. Estas ankoraŭ, ankrita ĉi-sube, la eta remboato de mia patro, nia eta remboato, kiu malplenas. Sed ĝi esperas gastigi ankoraŭfoje iun kun sia varma brakumo el seka ligno.
Kaj ĉiuvespere mi atendas vin, ĉi tie en la lumturo, por ke ni kuru unu al la alia kaj retrovu nin kiel pasintece, brakumante nin forte, premante niajn manojn kaj poste atingante la vastan maron por rigardi vian stelon.
Jes, finfine vi estos denove apud mi, dum la lumturo pli kaj pli kaj pli malproksimiĝos ...
Monato 2017/12
En la urbo ĉiuj evitis Dragoilon, ne parolis kun li, kaj kiam oni hazarde vidis lin sur la strato, oni forturnis sin. Tio ege turmentis Dragoilon, sed li konsciis, ke la homoj pravas. Li ne riproĉis ilin kaj ne koleris al ili. Dragoil mem same evitis la homojn. Tre malofte li eliris el la domo kaj ne vizitis lokojn, kie eblis renkonti konatojn. Li ne butikumis, ne eniris vendejojn. Tion faris liaj edzino kaj filino. Horojn li pasigis sola sur la balkono de la loĝejo, rigardante la straton, kie tumultis homoj kaj aŭtomobiloj. Li rigardis la trafikon, meditante, ke la akcidentoj ĉiam okazas rapide, subite, neatendite, kaj dum nur unu sekundo ili renversas kaj frakasas homan vivon.
Neniam antaŭe Dragoil eĉ supozis, ke lin trafos akcidento, sed foje-foje la sorto estas tre kruela kaj subite forprenas ĉion: la aŭtoritaton, la estimon de la homoj, la laboron, la amikojn, la parencojn.
Antaŭ kelkaj jaroj Dragoil estis direktoro de unu el la plej grandaj fabrikoj en la urbo – la kudra fabriko „Eleganteco”. En ĝi laboris ĉefe virinoj, kiuj kudris vestojn por eksporto. La laboro pli kaj pli vastiĝis. La vestoj estis ege bonkvalitaj, kaj oni amase aĉetis ilin. Dragoil, la direktoro, konstante subskribis novajn kontraktojn kaj dungis novajn kudristinojn. En la urbo oni estimis lin, ĉar li, kiel direktoro, bone zorgis pri la laboristinoj. Laŭ lia iniciato ĉe la fabriko estis infanĝardeno. Pro bona laboro li ofte ordonis kromsalajri la laboristinojn. Sed oni diras, ke multe da bono ne estas bona.
En iu vintra vespero, kiam Dragoil veturigis sian aŭton, okazis granda akcidento. La ŝoseo estis glitiga pro la glacio, kaj Dragoil karambolis kontraŭ alia aŭto, en kiu estis junaj geedzoj, kiuj tuj mortis. Oni konstatis, ke la mortintoj estas Kraso kaj Slavena. Slavena laboris en la fabriko „Eleganteco”, kaj tiu ĉi tragedio frakasis Dragoilon. Li estis ŝokita kaj preskaŭ freneziĝinta. Neniel li povis klarigi al si mem, kiel okazis la katastrofo.
Slavena estis unu el la plej belaj junulinoj en la fabriko, kun bluaj okuloj kiel kristala lago, densaj haroj kaj svelta staturo. Ŝi estis dudekdujara. Slavena kaj Kraso havis knabeton, Jonko, kiu orfiĝis.
Antaŭ la tribunalo Dragoil konfesis sian kulpon, kaj oni kondamnis lin. Kelkajn jarojn li pasigis en malliberejo. Kiam oni liberigis lin, li jam estis tute alia homo. Plu li ne havis laboron. Longajn kaj turmentajn tagojn li pasigis nur hejme. Malofte li eliris el la loĝejo, kaj li evitis la homojn. „Kial mi vivas?” demandis li sin mem. „Ĉu havas sencon tia vivo? Estus pli bone, se mi mortintus en la katastrofo.”
Vane lia edzino provis trankviligi kaj esperigi lin, sed Dragoil iĝis pli silentema kaj pli deprimita.
Iun tagon tamen ĉio ŝanĝiĝis. Surstrate la homoj komencis denove saluti lin kaj denove konversacii kun li. Oni ne plu forturnis la rigardojn, kiam oni preterpasis lin. Foje onklino Nadja, unu el la kudristinoj en la fabriko „Eleganteco”, demandis najbarinon de Dragoil: „Kio okazis? Mi pli ofte vidas Dragoilon surstrate, kaj ŝajnas al mi, ke li jam ne estas tiel deprimita kiel antaŭe. Ĉu li forgesis la katastrofon?”
„Ne”, respondis la najbarino. „Dragoil ne forgesis la katastrofon, sed li kaj lia edzino adoptis Jonkon, la orfon, la filon de Kraso kaj Slavena. De tiam li iĝis tute alia homo. Nun li havas kialon por vivi.”