Alberto García Fumero
Monato 2003/03
La rotestro turnis lacan vizaĝon al Wells: „Ni ne kapablos plu elteni, doktoro. La abatison ili jam trapasis. Estas tro da atakantoj, kaj helpo el la Tero atingos nin nur post du semajnoj. Krome, la akvofontoj estas poluitaj per *yygtikh* kaj baldaŭ elĉerpiĝos la kugloj. La elektro ... miaopinie, estus pli bone kapitulaci. Sed Vi estras ĉi tie.” La kuracisto flustris: „Kaj Addha? Kio pri ŝi?” La militisto kapneis: „Ŝi ja estas krimulo laŭ iliaj leĝoj. Ne estis bona ideo enmiksiĝi en tian aferon. Ĉi lacertoj estas kruelegaj. Pli bone estos lasi ilin mortigi unu la alian.”
„Mi ne..” komencis diri Wells, dum kvazaŭa, giganta pugnobato frapis la muron. Kelkaj fenestrovitroj dissaltis. Ambaŭ homoj kaŭris inter la falantaj vitreroj kaj atendis.
Nova bato.
La kuracisto silente demandis al la rotestro. Tiu ĉi rezignacie krucis la brakojn:
„Ili uzas katapultojn. Poste oni ĵetos brulaĵojn. Baldaŭ oni scios, ĉu ili ankaŭ havas pulvon. Prefere mi iru kuraĝigi la soldatojn. Pluraj el ili estas rekrutoj. Damne, neniam antaŭe ni alfrontis problemojn en ĉi kolonio.” Li stariĝis. „Kion Vi faros?”
Wells siavice stariĝis: „Mi iros ŝanĝi la bandaĝojn al Addha. Eble ŝi jam rekaptis la konscion.” Li demetis al si la okulvitrojn kaj masaĝis al si la du ruĝetajn faltojn ambaŭflanke de la nazo. „Nu, mi lacegas...”
La militisto grimacis: „Baldaŭ ni ĉiuj ripozos... poreterne. Flegu bone la profetinon. Eble ŝi rezervos por ni lokojn en sia paradizo.”
La kuracisto skuis la kapon, kaj eliris.
***************************
Wells ĵetis rigardon sur Addha, kiu dormetis. Ĉio en ordo ĝis nun, li pensis. La sunsubiro en la dezerto estis ĉiam bela, kaj Wells spertis pacon kaj trankvilon. En la ĉielo komencis aperi la unuaj steloj kaj la tri satelitoj de Mirza videbliĝis. Nu, bone, eĉ dum militoj estas belegaj noktoj. Kial ne? Aĥ, kiom mi deziras esti en la Tero, ĉe miaj oldaj amikoj ... revis Wells.
„Kial Vi ne transdonas min al la soldatoj?”
Wells preskaŭ ne komprenis la demandon, ĉar la prononcmaniero de Addha estis tiu de suduloj, kiuj kutimas milde kartavi. Je la duonlumo de la ĉambro, ŝi aspektis preskaŭ homa, estante la nura diferenco tio, ke la voston ŝi movetis kvazaŭ metronome dum ŝi parolis, laŭ la maniero de ĉiuj *iĥjanoj*.
Wells flankenmetis per mansvingo la demandon.
„Ili Vin bruligos.”
„Tiu, kiu rezistas al la malbono, turniĝas en malbonulon”, ŝi flustris, kaj endormiĝis. Ŝvito kovris la lacertan haŭton, kaj de tempo al tempo ŝi tremetadis pro la febro. Kvankam Wells estis dresinta la vundojn, li ne opiniis prudente dozi antibiotikojn; neniu scias, kiuj estas la kromefikoj de teraj medikamentoj ĉe mirzanoj. Ilia eksteraĵo ne tro diferencas de la homa, krom la lacerta haŭto kaj la manko de haroj. Interne ... tio ja estas alia afero. Prefere ne riski.
La kuracisto pretigis ĉion por la transfuzo, dum li observadis la profetinon. La disĉiploj forlasis ŝin meze de tumulto, rememoris Wells. Tiun ĉi virinon oni senkiale ŝtonumis. Kaj tamen, oni parolas pri mirakloj kaj resaniĝoj ... kio do? Sufiĉas nur ke oni komencu paroli pri homamo kaj neperforto, kaj subite ĉiuj eksentas la plej elkoran malamon al tiu naivulo, kiu ...
Ne estante religiama homo, Wells ne kaptis en la unuaj momentoj de la predika kariero de Addha (kiu konis ŝin?) aspektojn, kiuj al plej bone trejnita orelo reeĥus jam konatan melodion. Sed de tiam , kiam helpe de kelkaj soldatoj li eltiris ŝin el la manoj de la homamaso, li komencis vidi similecon. Ĉu vere la samo povus okazi denove, aliplanede? La afero ne similis je la detaloj, sed ... bone.
Kaj ni estas same kiel romianoj imperiaj. Kiu estas mia rolo? Ĉu eble mi estos Pilato? - konkludis la kuracisto, kaj enpuŝis nadlon en la brakon de la paciento. Tiu ĉi malfermis la okulojn kaj post fluga alrigardo al li ŝi ŝercis: „Eĉ por fari bonon, oni ja devas kaŭzi doloron, ĉu ne?”
Wells ruĝetis, kaj respondis:
„Ne eblas fari alimaniere. La transfuzo ...”
„Ne tro zorgu” – trankviligis lin Addha. „Tia estas la vivo, kiun ni ricevis de la Unua Ovodemetinto. Dolorpremita, patrino demetas la ovojn, kaj, kiu konas plej ravan ĝojon?”
„Prefere uzi anestezon.”
„Ho, jes,” respondis Addha per la plej fluga rideto, „mi jam aŭskultis paroli pri tiu mirinda kuracilo. Sed kiom da ĝi Vi bezonos por ĉiuj doloroj en la mondo? Ĉu sufiĉos la kvanto?”
„Ni strebas mildigi suferojn. Oni ne rajtas resti senfara antaŭ sufero, ĉu ne?”
„Sufero lernigas nin rigardi la morton sentime, rekte en la okulojn,” ŝi respondis, „Kaj mi asertas al Vi, ke ĝi la unua mallevos la rigardon.”
„Sed estas multaj homoj, kiuj neniam lernos suferi. Kaj kion fari, kiam suferas infano?”
Addha rigardis lin kvazaŭ li estus travidebla. Wells sentis la harojn hirtiĝi sur lia nuko.
„Kial Vi demandas tion, kion Vi scias funde de Via hepato?”
Wells mallevis la okulojn, embarasita. Li provis ŝanĝi la temon de la konversacio:
„Kiel Vi fartas nun? La febro?”
„Vi neniam pensis tro pri la Plejalta, ĉu ne?” estis la surpriza respondo.
„Nu, bone, mi... eble ne,” li konfesis. „Estas tro da Dioj. Ĉiuj religioj havas miraklojn, ĉiuj asertas tion aŭ alion. Tro da diversaj opinioj.”
Addha ridetis:
„Kredas la *drendo*, ke la arbobranĉo ekzistas nur, por ke ĝi tie ripozu.”
„Neniu religio respondas niajn demandojn.”
„Kiuj estas Viaj demandoj?”
Wells provis kombi sin per la fingroj: „Nu, bone, la senco de ĉio tio. Kio ni estas en la universo, kial ni ekzistas ... Vi scias, tiaj aferoj.”
„Respondo nea ofte ŝuldiĝas al tio, ke la demando estas nea. Kion diras al Vi Via hepato?”
„Ĉe ni oni parolu pri la koro,” ridetis siavice la kuracisto. „Kaj ĝi vere nenion diras al mi.”
„Kaj do Vi strebas konstrui maŝinojn, por ke ili helpu Vin kompreni. Kie estas tiu maŝino, per kiu oni povas kompreni la Plejaltan?”
„Ĉu Vi havas la respondojn?” demandis rekte Wells.
„Respondojn? Vi estis rigardanta tiom da mirindaĵoj dum Viaj stelvojaĝoj ... ĉu oni bezonas pliajn respondojn, kiam oni rigardas la stelojn?”
„Estas tro da malbono en la mondo ... mi tute ne povas naive akcepti la ekziston de senlime bona Dio, kiu disdonas donacojn inter siaj sekvantoj samkiel kompleza avĉjo. Kio pri la militoj? Kio pri la malriĉeco, la malsato?”
„Homo estas la nomo de ĉiuj militoj. Kaj malriĉeco estiĝas pro tio, ke ni mem ne dividas riĉecon kun niaj fratoj. Serĉu la veron tie. Kial kulpigi la Plejaltan?”
„Kio estas vero?” li demandis, nesciante, ke tiu demando estas jam olda de jarmiloj „Kio pri la malsanoj? Ne, mi neniam komprenos.”
Addha flustris:
„Doloro blindigas Vin, kaj tio montras, ke Vi estas homa. Preĝu kaj esperu, kaj Via hepato iam parolos al Vi.”
„Kiu vi estas, Addha?” demandis Wells.
„Demandu Vian hepaton” estis la ada respondo.
Wells gapis malkontente, kaj pretis diskuti plu. Subite forta bruo aŭdiĝis ekstere. Denove la giganta pugno batis la murojn.
„Jen ili denove kun la katapultoj. Mi devas iri helpi.”
„Ne plu verŝu sangon. Transdonu min al ili kaj revenu hejmen. Vi jam faris tion, kio devis esti farata laŭ la Antikvulaj Libroj. Ĉio finiĝos baldaŭ kaj mi revenos al la Ĝardeno.”
„Ho, jes,” moketis la doktoro. „La ĝardeno. Ĝardeno en ĉi dezerta mondo, kia ideo.” Li kontrolis, ĉu ĉio estas en ordo ĉe lia paciento kaj rekomendis:
„Ne stariĝu. Restu kuŝe. Baldaŭ mi revenos.”
Addha kapneis.
„Ne, sanigisto. Jen la fino ... sed ni revidos nin alie. Vi trovos la vojon, ĉar kompato nestas en Via hepato, kvankam Vi tion ne komprenas.”
„Kion Vi celas? Mi ne forlasos Vin.”
La profetino mistere ridetis:
„Ankaŭ mi ne forlasos Vin.”
Subita eksplodo interrompis ilin.
„Fajro! Fajro!”
La kriegoj hirtigis ĉiujn harojn ĉe Wells. Li aŭskultis la rotestron ĝisraŭke krii ordonojn:
„Atentu! Ili sukcesis trapasi! Fermu ĉiujn pordojn!”
Bruo da mitraloj (ĉu ili jam estas ene?). La kuracisto kuris al la koridoro, sed eksplodo ĵetis lin kontraŭ la muron. Kvazaŭ giganta ondo, homamaso enpenetris. Addhan oni eltiris el la lito, kaj ĉiuj komencis bati ŝin per manoj, piedoj, per bastonoj. Neniu sono eliris el ŝiaj lipoj.
Nova eksplodo.
Sovaĝe kriante, la homamaso trenis sian viktimon tra la koridoroj.
„Ĵetu ŝin en la fajron! Al la fajro!”
„... pardonu ilin, ĉar iliaj koroj ankoraŭ estas tiuj de *kranej*. Ili ankoraŭ ne klare vidas ...”
Wells provis levi sin, sensukcese. Vidante lian strebon, unu el la sturmantoj frapis lin per madzo.
Ruĝo ...
************************
„... geografio miakorpa estus do disa arkipelago je vundoj en sanga oceano: jen vundo miabrusta, vera giganto ...”
Wells skuis la kapon, provante eltiri sin el pensvagado. Jen grava atingo: li sukcesis malfermi la okulojn malgraŭ tio, ke ĉio ĉirkaŭ li, ĉio ene de li, estas tutsimple doloro. Unusola doloro? Eble pliaj doloroj aperos poste. Doloro kaj ruĝo. Kuracisto, kuracu Vin mem ...
Subite penso kaptis lin per frida mano: kaj ŝi? kie ŝi? Addha estas, kio gravas nun. Kiom da tempo estas jam pasinta? Kiom da tagoj? Mi devas kalkuli la tagojn ... nur tri mi bezonos. Nur tri, por scii ... Nu, mi ankoraŭ vivas, sed kiucele? Celo ... jes, ankoraŭ estas celo – li konkludis post preskaŭa sveno - mi devas supervivi por vidi. Ĉu atesti? Ne, simple vidi. Tio sufiĉos al mi. Ankaŭ aliaj vidos, sed pri tio mi ne zorgos. Temos pri alies tasko ... mi bezonos nenion pli, nenion plu.
Li strebis rigardi ĉirkaŭ si. Nokto. Kadavroj kaj ruinoj. Kiu kutimis uzadi sportajn ŝuojn? Aĥ, jes, la radioteknikisto. Vidu: estas nur unu ŝuo. Kie la alia? Lasu la mortintojn zorgi pri la mortintoj. Sed mi ankoraŭ vivas, kaj kiu kulpas pri tiom da mortoj? Mi mem. Mi mem kulpas.
Li sentis la larmojn fari rojojn sur liaj vangoj. Ĉu mi rezistos? Ho, Dio, se Vi vere ekzistus! Faru, ke mi supervivu nur tri tagojn, por ke mi vidu, por ke mi sciu! Estu la miraklo denove!
Albisturo Kvinke
Monato 2003/07-08
Gaius Publius grimacis al la subiranta suno. „Tolerebla estas nur la vino en ĉi tiu damnita lando.”
Ni sidis kune sur la teraso de mia vilao, rigardante la murojn de la antikva urbo.
„Mi volonte interŝanĝus mian postenon kontraŭ unu pokalo de falerno el la Galena taverno en Romo.”
Mia amiko ridetis. „Kial ci akceptis la subprokuratorecon, do?”
Mi ŝultrotiris. „Kiu povus rifuzi ordonon de nia imperiestra moŝto? Pli prudente tranĉi miajn vejnojn kaj morti en la banujo. Tiom aŭdaca viro mi ne estas ... Plie, vi jam scias, ke mia edzino estas jud-devena, kvankam romana civitanino. Ŝi volis revidi sian naskiĝlandon antaŭ nia translokiĝo al la suda Italio. Post mia eksiĝo, ni intencas pasigi ĉe nia filo en la kamparo apud Herkulaneo, tiom kiom restas de nia vivo. Mi ne plu estas juna kaj lastatempe mia sano malpliboniĝis.”
„Do, almenaŭ cia estimata edzino estas kontenta ĉi tie?”
„Ne tute. Ŝi domaĝas la amikinan rondon en Romo, kaj plie ŝiaj familianoj ne plu akceptas ŝin.”
„Jupitero! Kial ne? Ili devus fieri pri la fakto, ke ŝi estas edzino de romano.”
Ni fintrinkis, kaj mi vokis sklavon por alporti pli da vino. „Unue, la judoj ne permesas, ke la gefiloj geedziĝu kun nejudoj. Plie, mia edzino estas adepto de la Nazaretana sekto, kiun la ortodoksuloj rigardas kiel abomenan herezon.”
„Ĉu tio ne kaŭzis ĝenaĵon kiam vi estis en Romo?” demandis Gaius.
Mi ridis. „Kial ĝenaĵon? Neniu en Romo sin priokupas pri la kultoj praktikataj de la matronoj. Jen furoras inter ili la misteroj, jen iu religia novaĵo el Azio aŭ Persujo. Tio estas nura afero de virinoj.”
Gaius skuis la kapon. „Oni aŭdas konfliktajn onidirojn pri la Nazaretana sekto. Laŭ kelkaj, ĝi provokas ribelon kontraŭ Romo; laŭ aliaj, la Nazaretanoj estas pacemuloj kun altaj moralaj principoj kaj neriproĉebla vivo. Sendube, tia estas cia estimata edzino.”
„Se Sara kaj ŝiaj kunsektanoj estas tipaj Nazaretanoj, mi povas certigi cin, ke la dua opinio estas la plej ĝusta.”
„Olda amiko, mi ĉiam respektis cian kriterion. Pardonu min, se mi ofendis. ”
„Ne pardonende. Verdire, kiam Sara unue aliĝis al tiu sekto, mi iom maltrankviliĝis, sed poste mi konvinkiĝis, ke ĝiaj celoj kaj instruoj estas moralaj kaj sendanĝeraj. Fakte, mi eĉ decidis iom esplori la aferon. Precipe, mi volis scii kiu kaj kia estis tiu Nazareo aŭ Nazaretano, kiu laŭdire fondis la sekton.”
„Se mi ne eraras, temas pri tiu tiel nomata Kresto, ĉu ne?”
„La sektanoj aplikas al li diversajn nomojn kaj titolojn: Kristo, Jehoŝua, Jeŝua ...”
La alveno de la domsklavo portanta novan urceus da vino momente interrompis nian konversacion. Gustuminte kaj aprobinte la kvaliton, mi daŭrigis: „Lastatempe mi faris rondvojaĝon tra la subprovinco por kontroli la situacion pri impostoj kaj akcizoj. Akompanis min mia plej fidinda sekretario, greka sklavo nomata Aristarkos.”
„Surprize renoma nomo por sklavo!”
„Ne, ne, li estas pli ol komuna sklavo. Aristarkos estas saĝa kaj inteligenta viro. Krom la greka kaj latina lingvoj, li bone parolas la aramean kaj scipovas legi la hebrean. Venontjare mi intencas liberigi lin. Li petis permeson aĉeti sian liberon, sed mi donacos ĝin al li pro liaj multaj jaroj de fidela servo. Samtempe mia edzino donos liberon al sia persona sklavino por ke ili povu kune geedziĝi. Sara estas sentimentala virino.”
„Prefere bonkora ... ” Mi daŭrigis. „Revenante, tamen, al mia temo, mi decidis lasi mian sekretarion en Galileo por provi serĉi pli da informoj pri tiu Nazareo. Finfine, oni devas esti plene informita pri ĉio kaj ĉiuj en sia teritorio. Li jam faris kelkajn enketojn ĉi-rilate, en Samario kaj Judeo. Nun mi atendas lian revenon kaj raporton. Kompreneble, ho Gaius, ĉi tio estas konfidenca. Mi povas mencii ĝin nur ĉar ci estas mia plej malnova amiko. Aj, tiuj ĝojaj tagoj de nia juneco! La cirko, la palestro, la banejoj ...! Nia konversacio restu inter ni.”
„Vi bone konas min, ho Rubrius ... ”
***
Du semajnojn post nia konversacio sur la teraso, mi troviĝis en la buduaro de Sara, kun kiu mi priparolis mastrumajn aferojn. Subite enkuris, tre ekscitita, ŝia persona sklavino, Cerusina. Ŝi informis nin, ke ĵus revenis Aristarkos. Mi ordonis, ke li envenu.
La raporto de Aristarkos estis detala, sed iom nekontentiga. Malgraŭ intensa pridemandado de la lokanoj, fidinda informo pri tiu Nazareo estis netrovebla.Eĉ inter la plej maljunaj lokanoj kun plej longaj memoroj, neniu povis konfirmi, ke iam ekzistis la persono priskribita kaj adorata de la kunsektanoj de mia edzino.
Laŭ la kredo de la Nazaretanoj, la fondinto de la sekto mirakle naskiĝis en Bet-Leĥem, urbeto en Judeo. Lia supozata patrino, Maria, kaj ŝia edzo, Jakobo, loĝis en Nazareto, mizera vilaĝo en Galileo, kie Jakobo estis ĉarpentisto. Pri la infaneco de Nazareo estas kelkaj naivaj legendoj. Kiam li atingis la viran aĝon, li komencis prediki, kuraci malsanulojn, kaj fari miraklojn. Li elektis grupeton da disĉiploj, kun kiuj li vagis tra la lando, sekvata de la vulgara popolo. La aŭtoritatoj akuzis lin pri ribelo kontraŭ Romo, kaj li estis krucumita apud Jerusalemo.
Mi iom malpacienciĝis. „Tiom mi jam scias, Aristarkos. Kion novan ci malkovris? ”
„Unue mi renkontis tre maljunan viron en Nazareto, kiu diris al mi, ke Jakobo kaj Jehoŝua estas tro komunaj nomoj por esti signifaj. Li konis iun Jakobon, kiu estis masonisto – ne ĉarpentisto. Lia patro ankaŭ nomiĝis Jakobo kaj praktikis la saman metion. Sed al la dua Jakobo naskiĝis nur filinoj. En alia vilaĝo, Kapernaumo, oni rakontis al mi pri iu juna rabeno, nome Natano aŭ io simila, kiu anoncis en la sinagogo pri venonta Liberigonto, kiu elpelos la romanojn. Ankaŭ pri alia, iu Emanuelo, kiu predikis pri paco, amo al onies proksimulo kaj pardono al malamikoj. Sed laŭŝajne ne estis la sama viro en ĉiuj okazoj. Plie, iu maljunulino en Samario rememoris onidirojn pri galileano, kiu profetis kaj instruis.”
„Mu aŭdis multajn tiajn rakontojn, sed mi havas la impreson, ke temas pri diversaj homoj, kies diraĵoj kaj agoj estis erare atribuitaj al ununura persono, nome Nazareo. Plie la tutaĵo estis miksita kaj konfuzita kun popolaj legendoj, kaj kun rakontoj pri alia juda sekto, tiu de la Esenoj, kiu praktikis asketan vivmanieron apud la Morta Maro, kaj ilia gvidanto, tiel nomata Instruisto pri Justeco – ankaŭ kun iu predikanto nomata Johano. Laŭŝajne, la doktrinoj de la Nazaretanoj deriviĝas de la instruo de iu fama rabeno, nome Hillel, kaj de almenaŭ du pli aktualaj fontoj. Unu estas kolekto da maksimoj; la alia, aro da moralaj rakontetoj, kiujn la sektanoj nomas paraboloj.”
„Pri la krucumo de Nazareo, la rakontoj estas eĉ pli konfuzaj. Kelkaj diras, ke li mortis; aliaj, ke nur ŝajnis, ke li estis mortinta pro sveno aŭ komato, aŭ ke liaj disĉiploj forprenis kaj kaŝis lin, vivantan, vunditan aŭ mortintan. La sektanoj, tamen, kredas, ke li mortis kaj releviĝis el la tombo. En la oficialaj protokoloj en Jerusalemo, mi ne sukcesis trovi iun ajn mencion pri krucumo de ia ajn Nazareo, Jehoŝua aŭ Jeŝua.”
„Finfine, nenio estas konstatebla pri la kazo aŭ la viro. Eble Nazareo fakte ekzistis, eble ne. Povas esti, ke temas pri diversaj malsamaj homoj, aŭ pri nuraj legendoj.”
Mi laŭdis Aristarkon pri lia raporto. Samtempe, mi aldonis, ke mi timas, ke la informoj malĝojigos kaj eble seniluziigos mastrinon Sara.
Aristarkos restis silenta dum iom da tempo. Poste, li diris: „Ho mastro, neniam estis mia deziro malĝojigi la moŝtan mastrinon. Mia humila opinio – se ĝi iom ajn valoras – estas tio: Bona instruo kaj nobla ekzemplo restas bonaj, ĉu ili devenas de unu homo aŭ de pluraj - aŭ eĉ de mitoj.”
***
Refoje ni sidis en mia ĝardeno, mia amiko Gaius Publius kaj mi. Mi rakontis pri la eltrovaĵoj de Aristarkos.
Gaius suspiris. „Ho, mia oldulo, se ci petus mian konsilon, mi dirus, ne seniluziigu cian edzinon. Ni ĉiuj bezonas niajn iluziojn. Plie, kiu scias kio estas la vero? Ĉu gravas, kiu estas la aŭtoro de la homaj konceptoj kaj kreaĵoj? Cia Aristarko pravas. Pensu pri Homero: Oni ne povas esti certa, ĉu li aŭ alia poeto verkis la Iliadon kaj la Odiseadon. Eble Homero ne ekzistis. Eble diversaj aŭtoroj verkis la poemojn. Sed, se ne estis Homero, estis homo aŭ pluraj homoj, kiu aŭ kiuj havis tiom grandan genion kaj valoron kiel nia supozata Homero. Do li aŭ ili estis efektive nia Homero. La resto ne gravas.”
Gaius leviĝis por foriri. Ni ĉirkaŭpremis kaj adiaŭis nin.
Al Sara mi nenion diris pri la raporto de Aristarkos.
Den DROWN
Monato 2003/10
Davido sidiĝis rekte sur la sofo en sia malluma salono. Per okuloj larĝe malfermitaj li rigardis la telefonon. Ĝi sonoris denove. Dormo jam estis for, kaj ŝvito kovris lian frunton. Li baraktis mense por reteni la bildojn de sia sonĝo en sia kapo. Kion vi estas faranta, li pensis, ĉu alifoje vi lasos foriri la ŝancon?
Li rampis trans la sofon kaj prenis la aŭdilon. Aŭtomate li levis ĝin al sia orelo. La telefono iel ŝajnis esti parto de mondo al kiu li ne apartenis dum li estis dormanta antaŭ nur kelkaj sekundoj. Tamen al tiu mondo li nun revenis malgraŭ sia deziro resti ie alie. Finfine li respondis al la telefonvoko: „Ha lo?”
Estis lia amiko, Leono. „Ĉu mi vekis vin?” li demandis kaj sen atendi respondon, li ekbabilis pri sia plej nova negravaĵo, io pri sia koramikino kaj ties prefero aĉetumi en komercaj centroj anstataŭ esti akurata kiam ili havis rendevuon por iri vespermanĝi. Ĉiam temis pri io kun tiuj du. Davido ekpensis, ke ili fakte tre ŝatas havi siajn bataletojn. Eble pere de ili la vivo estis iom pli interesa.
Dum Leono daŭrigis pri Anita, Davido mense revenis al sia sonĝo. Li aŭskultis sian amikon sufiĉe nur por intermeti „mm hmm” je ĝustaj momentoj en la konversacio. Lia menso estis en Afriko, for de la granda urbo kaj for de la moderna mondo kun ĝiaj aroj de negoco, komerco, kapitalismo. Kiom da noktoj li vekiĝis, ŝvitkovrita, pensante pri tiu loko, pri la vivo tie, pri tio kiam li rezignis pri ĉio ĉi, kaj pri tio kiom li bedaŭris tiun decidon. Io mankas en la vivo, li pensis.
Mi preskaŭ iris. Mi povus tiam. Eble mi devintus. Mi restis ĉi tie pro ŝi. Tion ŝi petis de mi. Li rememoris la konversacion kvazaŭ ĝi okazus nur hieraŭ. Nur de du monatoj ili konis unu la alian.
„Ne iru”, ŝi diris al li. „Donu al mi jaron. Vi scias, ke ni havas ion specialan inter ni. Prokrastu nur unu jaron, por ke ĉi tiu amo havu ŝancon kreski. Post jaro vi povos iri, kaj nia amo estos forta tiel, ke ni transvivos la tempon kiam ni estos apartaj.”
Kaj mi ja restis tie por la jaro, sed kiam venis denove la tempo por iri al Afriko, ŝi ne volis, ke mi iru. Preskaŭ almozante ŝi venis kaj petis, ke mi restu kun ŝi.
„Jen denove la alia virino”, ŝi kriis. Tiel ŝi nomis lian deziron travagi tra la mondo kaj ekscii pri aliaj kulturoj. Eble ŝi pravas, li pensis. Mi revis ne pri ŝi, ne vere, sed pri la venonta tempo, kiam mi finfine estos en Afriko. Luksa vivo, multe da mono, la juveloj de tiu ĉi socio neniam allogis min. Kion mi vere bezonas? Nutraĵon, lokon por dormi. Kaj mi volas helpi homojn. Tamen li ne sekvis tiun emon. Finfine Katarina rezignis pri lukto por lia atento kontraŭ tiu ĉi vojaĝemo, kaj ŝi foriris. Ĉio ĉi ŝajnis esti antaŭ tre longa tempo.
„Davido? David'? Ĉu vi estas tie?”
„Hmm? Ho jes, pardonu. Mia menso estis for.”
„Kie vi estis do?” demandis Leono iom frustrite.
„Vi ne volas scii ... en Afriko denove.”
„Davido! Dio mia! Aŭ faru aŭ forgesu tion. Vi iros. Vi ne iros. Dum kiom da jaroj jam vi parolas pri tio?” Tiam li haltigis sin. Leono sciis iom pri la koro de Davido. „Pardonu. Diru al mi, kio okazis.”
Foje li vere honestis kun si mem, kaj li sciis, ke Katarina ne estis la sola kialo pro kiu li ne iris al Afriko. Mi havis kelkajn ŝuldojn, kaj ne vere certis ĉu mi povus repagi ilin antaŭ ol venos la tempo por iri, sed ili ne estis tiom grandaj. Mi ja povintus, li pensis, sed mi timis. Jen la plej trafa kialo.
„Mi konatiĝis kun virino. Ŝi nomiĝas Diana”, li diris al Leono. Li embarasiĝis iom, kaj aldonis: „Mi konatiĝis kun ŝi antaŭ nur semajno. Leono, mi scias, ke mi ŝajnas freneza, sed ĉu iam vi enamiĝis al iu ekde la komenco? Ĉu vi sentis vin, kvazaŭ vi estus konanta tiun personon dum via tuta vivo?”
„Tio eblas, mi supozas, sed ĉu vi ne pensas, ke vi iras iomete tro rapide?”
„Jes ja. Mi scias, ke mi entute tro rapidas, kaj estas parto de mi, kiu volas reteni min. Sed la afero estas pli komplika ol mi estas dirinta ĝis nun. Ŝi ne loĝas ĉi tie, kaj ŝi forveturos post du semajnoj.”
„Estu singarda. Vi scias, ke longdistancaj amrilatoj estas tre malfacilaj, kaj tro malofte ili sukcesas. Sed ĉu vi ne menciis Afrikon?”
„Jes, ekzakte tien ŝi veturos. Ŝi estas volontulo kaj loĝas en vilaĝeto en Gvineo. Tie ŝi laboras pri konservado de la mangrova arbaro. Ŝi studas la arbaron kaj instruas al la lokaj homoj uzi ĝin sen ĝin damaĝi. Ŝi jam estas tie dum jaro kaj duono.”
„Nu, Davido, ne diru al mi, ke vi estas pensanta pri veturo kun ŝi! Via laboro. Via domo ĉi tie. Ve, via patrino estas ĉi tie kaj ĉiuj viaj amikoj! Mi estas ĉi tie. Mi ne volas, ke vi iru.”
„Mi volas helpi homojn.”
„Ne, vi volas aventuron. Estas personoj ĉi tie en via propra lando, kiuj povus uzi vian helpon.”
„Jes, prave, kaj vi scias, ke ĉi tie mi ja iom proponas min tiel. Sed estas io alia, io tre grava, kio alvokas min. Tion mi sentas, kaj vi scias, ke jam de jaroj mi sentas min tiel!”
„Kaj kiom ĉio ĉi temas pri la virino? Vi apenaŭ konas ŝin.”
„Jes, Leono, mi tre interesiĝas pri Diana, kaj mi tre ŝatus vidi ĉu vere povus esti io speciala inter ni. Tamen se mi ja irus al Afriko, ne vere estus pro ŝi. Mi volas fari tion pro mi mem. Mi ĉiam volis fari tion. La unuan ŝancon mi fuŝis. Sed nun ŝajnas, ke la vivo donas al mi novan ŝancon. Ĉu mi diru ‚ne’?”
„Sed kion vi faros? Vi ne estas arbaristo.”
Davido povis aŭdi la konsternon en la voĉo de Leono. Tiom malfacilis paroli pri ĉio ĉi. Davido sentis sian koron rapide batanta. Ĉu ĝi batas pro ekscito, li demandis al si, aŭ ĉu pro tio, ke Leono vere ne volas aŭskulti ĉi tion. „Ili bezonas instruistojn”, li diris. „Mi povus instrui lingvojn kaj matematikon.”
Leono suspiris. „Bone, Davido, se vere vi volas fari ĉi tion, vi faru. Sed bonvolu pensi treege multe pri ĉio antaŭ ol fari finan decidon. Vi havas sukcesan karieron kun tre bona salajro, kaj ĉu vi vere volas forlasi ĉiujn viajn amikojn kaj familianojn? Vera aventuro tro ofte malsimilas la revon, kiu antaŭas ĝin. Kiu ajn estos via decido, mi subtenos vin. Sed pensu pri tio, kion vi faros.”
Davido remetis la aŭdilon kaj rekuŝiĝis sur la sofo. Li sentis sin lacega post tiu konversacio. Li ne volis pensi pri la vortoj de sia amiko. Tiu konsilo bruligis lian menson, ĉar li sciis pri ĝia saĝeco. Ĉio havis sencon. Kial forĵeti ĉion, kion mi havas, kion mi vivgajnis dum multaj jaroj? Estis io en lia koro tamen, kio puŝis lin al ia nova vivo. Ĉu estas alia speco de saĝeco, li pensis zorgeme, aŭ ĉu estas nur frenezo? Eble ĉi tiuj vivgajnaĵoj, kiujn mi devus forlasi, fakte estas ĉenoj, kiuj retenas min. Ĉu nur per provo mi scios?
Dormo revenis al li post nelonge, kaj kun ĝi venis nova sonĝo pri Afriko. Li ĵus alvenis al sia nova vilaĝo. Kiel diris Diana, familio tie adoptis lin, kaj li tagmanĝis kun ili ĉiutage. Li jam estis komencinta instrui. La lernejo ne havis elektron, sed tio ne vere mankis al li. La klasĉambroj havis multajn fenestrojn por havigi sufiĉe da lumo. Ankaŭ tra la pordo, kiu estis tute aperta, eniris lumo. Li rigardis siajn studantojn kaj ordigis siajn pensojn por saluti ilin kaj komenci la lecionon.
Tiam koko eniris en la klasĉambron tra la pordo. Li rigardis ĝin mire dum momento kaj poste ridetis al si mem. Ho, mi ja estas en Afriko, li pensis. Li ree rigardis la kokon, kiu klinis sian kapon kaj same rigardis lin.
„Ne, vi ne povas foriri!” diris la koko. „Fakturojn vi havas. Monon vi bezonas. Vi ne povas foriri. Cetere ni bezonas vin.”
Subite li ne estis en klasĉambro, sed en sia oficejo, kaj iel la koko nun tre similis lian direktiston. Ankaŭ lia panjo estis tie. „Ne, kara,” ŝi diris al li, „ne foriru. Kie estos nia Davido, se vi foriros? Mi tiom zorgas pri vi, kaj vi volas iri al ia fora lando, al danĝera loko. Kial vi volas fari tiaaĵon?”
„Aŭ faru tion, aŭ forgesu.” Davido turniĝis kaj ekvidis Leonon tie.
Ili ĉiuj ekparolis al li samtempe, kaj li sentis sin sola kaj perdita en ia konfuza frenezo de vortoj kaj emocioj. El la muĝo li aŭdis mallaŭte la voĉon de Diana. „Kion vi volas fari kun via vivo?” ŝi diris. „Kio estas en via koro?”
Li vekiĝis kaj sidiĝis rekte sur la sofo. Ŝvito kovris lian frunton. Li vidis la telefonon apude kaj etendis sian brakon por preni ĝin.