Jidaj proverboj

Pliaj proverboj

La jida aŭ judgermana lingvo, estis lingvo de judoj vivantaj en orienta kaj meza Eŭropo ĝis la dudeka jarcento. Nuntempe ĝi estas pli parolata en kelkaj judaj ortodoksaj komunumoj.

•   Kiam Dio volas, balailo pafas •   אַז גאָט וויל, שיסט אַ בעזעם
•   La ovoj instruas la kokinojn •   די אייער לערנען די הינער
•   La fiŝo malbonodoras el sia kapo •   דער פֿיש שטינקט פֿון קאָפ
•   Homo decidas kaj Dio ridas •   אַ מענטש טראַכט און גאָט לאַכט
•   La saĝo venas post la jaroj •   דער שׂכל קומט נאָך די יאָרן
•   Oni vivas sepdek jarojn kaj oni mortas estante stultulo •   מע לעבט זיבעציק יאָר און מע שטאַרבט אַ נאַר
•   La novedzino estas tro bela •   די כּלה איז צו שיין
•   Ĉiu bastono havas du finojn •   יעדער שטעקן האָט צוויי עקן
•   Parolo valoras arĝenton kaj silento oron •   רעדן איז זילבער און שווײַגן איז גאָלד
•   Homo ne vivas eterne, stulteco ja •   אַ מענטש לעבט נישט אײביק, דאָס טיפּשות יאָ
•   Kiam oni donas - prenu, kiam oni batas - forkuru •   אַז מע גיט נעמט מען. אַז מע שלאָגט, לױפֿט מען
•   Sana homo jam estas riĉa •   אַז מען איז נאָר געזונט, איז מען שוין רייַך
•   Se ne eblas preterpasi iru de malsupre •   אַז מע קען נישט אַריבער, גייט מען אַרונטער
•   Se oni ne povas eniri tra la pordo, oni trairas tra la fenestro •   אַז מע קען נישט אַרייַן דורך דער טיר, גייט מען דורכן פֿענצטער
•   Kiel vi ordigos vian liton, tiel vi dormos •   אַזוי ווי דו וועסט זיך בעטן, אַזוי וועס'טו שלאָפֿן
•   Malgrandaj infanoj - malgrandaj problemoj. Grandaj infanoj - grandaj problemoj •   קלײנע קינדער – קלײנע צרות. גרױסע קינדער -גרױסע צרות
•   Batdoloro foriras. Vorto restas. •   אַ קלאַפּ פֿאַרגייט. אַ וואָרט באַשטייט
•   Oni ne rigardu en la dentojn de ĉevalo donita senpage •   אַ געשאָנקען פֿערד קוקט מען נישט אין די ציין
•   Ĉiuj fianĉinoj estas belaj, ĉiuj mortintoj estas piaj •   אַלע כּלות זײַנען שיין. אַלע מתים זײַנען פֿרום
•   Unu patro povas subteni dek filojn, sed dek filoj ne povas subteni unu patron •   איין טאַטע קען צען קינדער אויסהאַלטן, אָבער צען קינדער איין טאַטן - איז שווער
•   Unu malnova amiko estas pli bona ol du novaj amikoj •   איין אַלטער פרײַנד איז בעסער פֿון צוויי נײַע
•   Ĉiu taso trovas sian propran kovrilon •   איטלעכס טעפּל געפֿינט זיך זײַן שטערצל
•   La lupo estas sata kaj la kapro ne estas disŝirita •   אי דער וואָלף איז זאַט, אי די ציג איז ניט צעריסן
•   Kiam venas dentodoloro oni forgesas pri kapdoloroj •   אַז עס קומט ציינווייטיק, פֿאַרגעסט מען קאָפּווייטיק
•   Sana homo havas multajn zorgojn. Malsanulo havas unu zorgon •   אַז דער מענטש איז געזונט, האָט ער אַ סך דאגות. אַז ער ווערט קראַנק האָט ער איין דאגה
•   Post kiam la ĉevalo estas ŝtelita, la stalo estas ŝlosita •   אַז מע גנבעט אַרויס דאָס פֿערד, פֿאָרשליסט מען די שטאַל
•   Kiam malriĉulo manĝas kokinon, aŭ li aŭ la kokino estas malsana •   אַז אַן אָרעמאַן עסט אַ הון, איז ער קראנק אָדער די הון
•   Gepatroj estas blindaj pri sia propra infano •   אויף אַן אייגן קינד זײַנען עלטערן בלינד
•   Estante bonŝanca, oni ne bezonas saĝon •   צום גליק באַדאַרף מען קיין חכמה ניט
•   Al bonaj aferoj oni alkutimiĝas rapide •   צו גוטס געוויינט מען זיך גיך צו
•   Unu paŝo apartigas feliĉon de katastrofo. Inter katastrofo kaj feliĉo apartigas longa vojo •   פֿון גליק צום אומגליק איז אַ שפּאַן, פון אומגליק צום גליק - א שטיק וועג
•   Oni ne povas danci ĉe du geedziĝoj samtempe •   מע קען ניט טאַנצן אויף צווי חתונות מיט איין מאָל
•   Ĉiu volas maljuniĝi, sed neniu volas esti maljuna •   מע וויל זיך עלטערן, אבער מע וויל ניט זײַן אַלט
•   Virinoj memoras siajn naskiĝtagojn kaj forgesas sian naskiĝjaron •   מיידלעך געדענקען דעם טאָג ווען זיי זײַנען געבוירן געוואָרן און פֿאַרגעסן דאָס יאָר ווען זיי זײַנען געבוירן געוואָרן
•   Per mensogo oni venas malproksimen, sed ne revenas •   מיט ליגן קומט מען ווײַט, אָבער ניט צוריק
•   Tio, kion vi lernas laŭtvoĉe, restos por ĉiam •   לערנען אויפֿן קול, וועט בלײַבן אַלע מאָל
•   Nokte ĉiuj katoj estas nigraj •   בײַ נאַכט זײַנען אַלע קעץ שוואַרץ
•   Malriĉeco ne estas honto, sed ankaŭ ĝi ne estas granda honoro •   אַרעם איז ניט קיין שאַנד - אָבער אויך קיין גרויסער כּבוד ניט